یکی از رایج‌ترین اصطلاحات مالی، نقطه سر به سر در تحلیل تکنیکال است. با توجه به اینکه معامله در هر بازار و در هر نوع تجارتی، در گرو کسب سود است، بنابراین محاسبه نقطه سر به سر یا قیمت سر به سر، اهمیت بالایی برای معامله‌گران دارد. اگر بخواهیم این مفهوم را در مورد بازار بورس بررسی کنیم، نقطه سر به سر در تحلیل تکنیکال، می‌تواند موقعیت ما در بازار بورس را به خوبی نشان دهد. از روی این نقطه است که می‌توانیم به جریان کلی مالی فعالیت‌های اقتصادی خود در بورس پی ببریم. بنابراین در ادامه، موضوع نقطه سر به سر در تحلیل تکنیکال برای بازاری چون بورس را مورد بررسی قرار می‌دهیم. اگر شما هم به دنبال محاسبه نقطه سر به سر خود در این بازار هستید، این مقاله از دلفین وست را تا انتها مطالعه کنید.
نقطه سر به سر چیست؟
نقطه سر به سر در تحلیل تکنیکال به نقطه‌ای گفته می‌شود که در آن مقدار «درآمد» و مقدار «هزینه» برابر باشند. در حقیقت، برای رسیدن به سود، باید از نقطه سر به سر عبور کرد. این نقطه را می‌توان در مفاهیم بازاریابی، بازارهای مالی، کارآفرینی و طرح‌های توجیهی استارت‌‌آپ‌ها محاسبه کرده و زمان سوددهی تمام این فعالیت را به کمک نقطه سر به سر، پیش‌بینی کرد.
نقطه سر به سر، بسته به نوع فعالیت انجام شده در هر بُعد از تجارت، به شیوه متفاوتی اندازه‌گیری می‌شود. به این معنی که این نقطه برای تمام کسب‌وکارها به یک اندازه نیست. قیمت سر به سر یک کارگاه تولیدی لاستیک، با قیمت سر به سر کارخانه تولیدی خودرو، تفاوت زیادی دارد. چراکه این دو، سرمایه‌ها و هزینه‌های متفاوتی را متقبل می‌شوند، همچنین مقدار سود محصولات هریک از این تولیدی‌ها نیز با دیگری تفاوت دارد.
نقطه سر به سر در تحلیل تکنیکال
همانطور که گفتیم، نقطه سر به سر در تمام فعالیت‌های تجاری، رواج دارد. اما نقطه سر به سر در تحلیل تکنیکال، برای معامله‌گران و فعالان بازارهای مالی، اهمیت بیشتری دارد. در تحلیل تکنیکال، شما باید مقدار سرمایه‌ای که برای خرید یک دارایی اختصاص داده‌اید را جدا از مقدار کارمزد، دریافت کنید. در غیر اینصورت، اگر حتی یک درصد از سرمایه اولیه شما کم شده باشد، فعالیت اقتصادی شما با ضرر همراه بوده. همچنین اگر یک درصد از سرمایه اولیه خود، بیشتر کسب کرده باشید، از نظر اقتصادی، فعالیت شما سودده بوده است.
برای مثال، در نقطه سر به سر در تحلیل تکنیکال برای بورس، تصور کنید که ۱۰۰۰ سهم از یک نماد را با قیمت ۹۹۰ تومان خریداری کرده‌اید. حالا پس از مدتی می‌خواهید سرمایه خود را نقد کنید و سهام‌تان را می‌فروشید. در هنگام فروش، پیام (قیمت سر به سر ۹۹۵ تومان)به شما نمایش داده می‌شود؛ یعنی با در نظر گرفتن کارمزد معامله شما، اگر سهام‌تان را با قیمت ۹۹۵ تومان بفروشید، سرمایه‌ای که گذاشته‌اید را دقیقاً – بدون کم یا زیاد – دریافت خواهید کرد. به‌صورت کلی، محاسبه این مفهوم در تحلیل تکنیکال صورت می‌گیرد، چراکه این نوع تحلیل، به بررسی روند و سابقه بازار می‌پردازد.
فرمول محاسبه قیمت سر به سر در تحلیل تکنیکال
نقطه سر به سر در تحلیل تکنیکال که برای سایر بازارهای مالی مانند فارکس یا کریپتو هم صورت می‌گیرد، مانند بازار بورس، باید کارمزدها کسر شده و سرمایه اولیه به حساب تریدر بازگردد که فرمول پیچیده‌ای ندارد و به‌راحتی انجام می‌شود. اما گاهی یک دارایی را در بازه‌های زمانی مختلف، با قیمت‌های متفاوتی خریداری می‌کنیم که در این شرایط، اگر قصد نقد کردن سرمایه‌مان را داشته باشیم، قیمت سر به سر در تحلیل تکنیکال، با فرمول دیگری محاسبه می‌شود. برای بدست آوردن قیمت سر به سر در تحلیل تکنیکال برای یک سهام بورسی که در بازه‌های زمانی مختلف با دو قیمت متفاوت خریداری شده باشد، باید به صورت زیر آن را محاسبه کنیم:
- خرید ۲۰۰ سهم نماد X با قیمت ۲۶۰ تومان
- خرید ۱۵۰ سهم نماد X با قیمت ۳۰۰ تومان
- محاسبه نقطه سر به سر سهام X در تحلیل تکنیکال: (محاسبه میانگین کلی سهام خریداری شده)
۶۴۶.۶۶ = ۱۵۰ ÷ (۲۰۰ × ۲۶۰ + ۱۵۰ × ۳۰۰)
در این مثال، مقدار سهام و قیمت خرید اول را در هم ضرب کرده و سپس به اضافه‌ی حاصلضرب مقدار سهام دوم در قیمت آن می‌کنیم. نتیجه کلی این عبارت را نیز بر مقدار کلی سهام تقسیم می‌کنیم که جواب بدست آمده، همان نقطه سر به سر در تحلیل تکنیکال برای نماد X در بورس خواهد بود. البته اگر شما بیشتر از دو بار، یک سهام خاص را با قیمت‌های دیگری خریده باشید، به تعداد دفعات خرید شما، ضرب و جمع بیشتری به این فرمول اضافه می‌شود، همچنین عبارت تقسیمی نیز شامل مقدار سهام بیشتری می‌شود.
آیا نقطه سر به سر، همیشه نشان دهنده‌ی برابری سود و زیان است؟
با توجه به تعریفی که از نقطه سر به سر ارائه دادیم، می‌توان نتیجه گرفت که در این نقطه، مقدار سود و زیان برابر با صفر است. آیا همیشه و در هر حالت، محاسبه این نقطه، صفر بودن سود و زیان را به همراه دارد یا خیر؟ نمی‌توان پاسخ «بلی» به این سؤال داد؛ چراکه در تجارت‌های مختلف، قیمت محصولات در بازار، همراه با نرخ تورم، تغییر می‌کند. بنابراین محاسبه قیمت سر به سر در تحلیل تکنیکال برای صنعت‌ها و بازارهایی که با تغییر قیمت‌های پی در پی روبه‌رو هستند، با پیچیدگی بیشتری صورت می‌گیرد. بنابراین نقطه سر به سر در بورس و سایر بازارهای مالی نیز باید با یک دید همه‌جانبه صورت بگیرد، تا حقیقتاً این مفهوم، سر به سری خرید و فروش را به ما نشان دهد.
سخن پایانی
نقطه سر به سر، برابر بودن سود و زیان (نه سود کرده باشید نه ضرر) را نشان می‌دهد. اما با توجه به وضعیت اقتصادی پرنوسان کشورمان، باید نرخ تورم را نیز در محاسبات کلی خود دخیل کنیم. مثلاً اگر شما ۱۰ میلیون از سرمایه خود را صرف معامله‌ای کرده باشید و پس از یک سال، همان ۱۰ میلیون را دریافت کنید، از نظر اقتصادی سر به سر شده‌اید، اما از دیگر جهات، چنین معامله‌ای سر به سر نیست، چرا که ارزش حقیقی سرمایه شما در اقتصاد ملی، با نزول روبه رو بوده است! پس هنگام محاسبه نقطه سر به سر، مراقب هزینه‌های مستقیم و غیرمستقیم، ارزش سرمایه و دیگر فاکتورهای دخیل در معاملات خود باشید. برای موفقیت در این مسیر آموزش بورس را قدم به قدم دنبال کنید.
برای یادگیری “تحلیل تکنیکال” مسیر زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:
