افزایش سرمایه شرکت‌ها از روش‌های گوناگونی صورت می‌گیرد که هریک پیامدهای خاصی برای شرکت‌ها دارند. اما در این بین، افزایش سرمایه به روش محل آورده نقدی و مطالبات حال شده، کاربرد بیشتری نسبت به سایر روش‌های افزایش سرمایه مانند افزایش سرمایه از محل سود انباشته، افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی‌ها و …. دارد. در این مطلب می‌خواهیم رویکردها و دلیل استفاده گسترده شرکت‌ها از این نوع افزایش سرمایه را به‌صورت مفصل مورد بحث و بررسی قرار دهیم. پس اگر شما نیز سهامدار شرکتی هستید که اعلام کرده می‌خواهد سرمایه خود را از این طریق افزایش دهد، مطالعه این مطلب را از دست ندهید.
افزایش سرمایه به روش محل آورده نقدی یعنی چه؟
فهرست مطالب
افزایش سرمایه به روش محل آورده نقدی، روشی است که در آن شرکت‌های حاضر در بورس برای تأمین مالی خود، اقدام به جذب سرمایه نقدی می‌کنند. در برخی از روش‌های دیگر افزایش سرمایه، مانند استفاده از سود انباشته، هیچ مبلغ جدیدی وارد شرکت نمی‌شود، بلکه این خود سرمایه ذخیره شرکت است که مورد استفاده قرار می‌گیرد؛ اما در روش افزایش سرمایه به روش محل آورده نقدی، سرمایه جدید وارد شرکت می‌شود.
شرکت‌ها معمولاً برای گسترش دادن فعالیت‌های خود و همچنین اضافه کردن واحدهای تولیدی تازه، دست به افزایش سرمایه می‌زنند که برای رسیدن به این اهداف، باید سرمایه‌ای بیشتر از سرمایه فعلی‌شان را در دست داشته باشند. پس در چنین مواقعی شرکت‌ها برای جذب سرمایه اقدام می‌کنند، اما برای این منظور، ابتدا روی سهامداران فعلی خود حساب می‌کنند و که به این امر «حق تقدم» گفته می‌شود.
حق تقدم چیست و چه تأثیری در افزایش سرمایه دارد؟
وقتی یک شرکت می‌خواهد از افزایش سرمایه به روش محل آورده نقدی بپردازد، فرصت این تأمین سرمایه را ابتدا در اختیار سهامداران فعلی خود قرار می‌دهند. به طوری که یک سری برگه‌ها را تحت عنوان «برگه حق تقدم» به سهامداران می‌دهد و یک فرصت تقریباً 20 روزه تعیین می‌کند تا ایشان بتوانند سرمایه را تأمین کنند.
سهامداران در چنین مواقعی، دو راه پیش رو دارند:
- مبلغ اسمی سهام را پرداخت کرده و سهام بیشتری از شرکت بگیرند.
- برگه‌های حق تقدم خود را به افراد دیگر واگذار کنند (بفروشند).
مبلغ اسمی سهام، مبلغی است که سرمایه‌گذاران اصلی یک شرکت، در زمان تأسیس شرکت، روی آن به توافق می‌رسند. این مبلغ در ایران چیزی مابین 100 الی 1000 تومان است. البته بیشتر شرکت‌ها روی 100 تومان توافق کرده‌اند و قیمت اسمی بیشتر سهام شرکت‌های موجود در بورس تهران، همین مبلغ است که آن را در ازای هر سهم از سهامدارن خود دریافت می‌کنند تا افزایش سرمایه خود را عملی کنند.
چطور می‌توان سهام حق تقدم را به سهام عادی تبدیل کرد؟
وقتی برگه حق تقدم به شما تعلق بگیرد، همین که مبلغ اسمی سهام را پرداخت کنید و برگه‌های حق تقدم را از طریق اسکن، فکس یا هر روش دیگری برای شرکت ارسال کنید، سهام حق تقدم شما به سهام عادی تبدیل شده و در پرتفوی شما قرار می‌گیرند. افرادی هم که سهام حق تقدم را خریداری می‌کنند، پس از پرداخت‌های لازم، سهام خود را به صورت عادی تحویل می‌گیرند.
چطور می‌توان سهام حق تقدم را واگذار کرد؟
اگر شما سهامدار شرکت x باشید و این شرکت، افزایش سرمایه به روش محل آورده نقدی انجام داده باشد، در نتیجه برگه‌های حق تقدام آن شرکت به شما نیز تعلق می‌گیرد. حالا ممکن است شما به هر دلیلی نخواهید از این برگه‌ها استفاده کنید و قصد فروش آن‌ها را دارید.
فروش سهام حق تقدم نیز دقیقاً مانند سهام عادی در بورس انجام می‌شود. معمولاً در آخر نماد سهام حق تقدم، حرف «ح» قرار دارد و از روی همین حرف می‌توان سهام حق تقدم را از سهام عادی تمیز داد. برای مثال، سهام عادی شرکت فولاد مبارکه با نماد «فولاد» در بورس حضور دارد و سهام حق تقدم این شرکت نیز با نماد «فولادح» ارائه می‌شود. افرادی که در زمان افزایش سرمایه، سهمامدار شرکت موردنظر نیستند، می‌توانند از طریق خرید سهام حق تقدم، سهامدار آن شوند.
نکته
افرادی که سهام حق تقدم را خریداری می‌کنند، ابتدا قیمت اصلی سهام در بورس را پرداخت کرده و سپس مبلغ اسمی آن را نیز پرداخت می‌کنند.
زمانی که برای تبدیل سهام حق تقدم به سهام عادی در نظر گرفته می‌شود، «زمان پذیره‌نویسی» نام گرفته است. مدت‌زمان متغیر این پذیره‌نویسی‌ها و دیگر فاکتورهای موردنظر برای بررسی در زمان افزایش سرمایه شرکت‌ها در انواع دوره آموزش بورس سایت دلفین وست، ارائه شده است.
چرا افزایش سرمایه به روش محل آورده نقدی، رایج‌تر از سایر روش‌ها است؟
معمولاً سایر روش‌های افزایش سرمایه، سرمایه واقعی را وارد شرکت نمی‌کنند، بلکه صرفاً برای تثبیت بهتر جایگاه خود یا با اهداف دیگری، اقدام به فعالیت‌هایی می‌کند که در نهایت سهام را افزایش می‌دهند، اما سرمایه واقعی به شرکت‌شان تزریق نمی‌شود. اما افزایش سرمایه به روش محل آورده نقدی، سرمایه‌های تازه‌ای را به شرکت وارد می‌کند و می‌تواند مستقیماً برای اجرای واحدهای تازه و گسترش فعالیت آن، مورد استفاده قرار بگیرد.
اگر از حق تقدم خود استفاده نکنیم، چه اتفاقی می‌اُفتد؟
ممکن است فردی که سهام حق تقدم به وی تعلق گرفته، به هر دلیلی سهام خود را به سهام اصلی تبدیل نکند و برای فروش آن هم اقدامی انجام ندهد. در چنین شرایطی، پس از پایان زمان پذیره‌نویسی، خود شرکت آن سهام را حراج کرده و پس از کسر کارمزد، سود نهایی را به حساب سهامدار واریز می‌کند.
نکات افزایش سرمایه به روش آورده نقدی
هر مفهوم در بازارهای مالی با نکاتی همراه است که آگاهی از این نکات برای هر تریدر ضروری است. این نکات در مورد افزایش سرمایه به روش محل آورده نقدی به قرار زیر است:
- این نوع از افزایش سرمایه، بیشترین تأثیر را در رشد و توسعه شرکت‌ها دارد.
- افزایش سرمایه به روش محل آورده نقدی، در مدت زمانی اندک، سرمایه قابل توجهی را به شرکت وارد می‌کند.
- اگرچه افزایش سرمایه از محل آورده نقدی بسیار مورد توجه سهامداران کلان است، اما سهامداران خرد از این نوع افزایش سرمایه استقبال نمی‌کنند؛ چراکه باید به صورت حضوری برای واریز هزینه اسمی سهام به بانک‌ها مراجعه کنند.
- گاهی در تبدیل سهام حق تقدم به سهام اصلی، تأخیر بسیاری ایجاد می‌شود. گاه حدود پنج یا شش ماه طول می‌کشد تا این سهام به سهام عادی تبدیل شوند. همین امر هم سبب شده تا برخی از سهامداران از خرید سهام حق تقدم خودداری کنند.
سخن نهایی
هر معامله‌گر بورس باید بتواند بهترین استفاده را از زمان افزایش سرمایه شرکت‌ها ببرد. در آموزش 0 تا 100 بورس و آموزش مقدماتی بورس، می‌توانید این مفاهیم را به صورت علمی و کارآمد فرابگیرید و بتوانید از چنین موقعیت‌هایی به نفع خود استفاده کنید. چراکه هر افزایش سرمایه، می‌تواند سود کوتاه‌مدت یا بلندمدت را برای شرکت‌ها در بر داشته باشد.
آموزش بورس، نه تنها می‌تواند دانش ترید شما را تقویت کند، بلکه می‌تواند استفاده از فرصت‌ها را نیز به شما بیاموزد. پس اگر می‌خواهید با معامله در بورس، سرمایه‌های خود را چند برابر کنید، جدا از فراز و نشیب‌های کلی بازار، روی دانش مالی خود حساب کنید تا از گزندهای بازار در امان مانده و سرمایه خود را با سود همراه کنید.
برای یادگیری “افزایش سرمایه” مسیر زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:
