گس اتریوم چیست و چگونه محاسبه میشود؟

انجام هر عملیاتی روی بلاکچین اتریوم کارمزد خاصی دارد که به صورت اتر پرداخت میشود. اگر تراکنش اتریوم انجام داده باشید، با مفهوم گس فی اتریوم مواجه شده اید. گس اتریوم یا Gas مشخص میکند که چقدر باید کارمزد پرداخت کنیم.

گس اتریوم چیست؟

بلاکچین اتریوم این امکان را به ما میدهد که به کمک قراردادهای هوشمند برنامه های غیرمتمرکز بسازیم. از آنجایی که ممکن است اجرای یک برنامه سخت تر یا راحت تر از دیگر برنامه ها باشد، باید میزان پردازش لازم برای اجرای یک عملیات و درنهایت کارمزد را مشخص کنیم. میزان کارمزد به نسبت به سختی یا آسانی پردازش با واحدی به نام گس (سوخت) تعیین میشود.

به عبارت دیگر، گس اتریوم به کارمزد یا ارزش قیمتی اطلاق میشود که برای انجام موفقیت آمیز تراکنش یا اجرای قرارداد در بلاکچین اتریوم مورد نیاز است. استخراج کننده های اتریوم که تمام وظایف مهم تایید و پردازش تراکنش ها و تامین امنیت شبکه را برعهده دارند این هزینه را دریافت می‌کنند.

محاسبه گس اتریوم

هزینه و قیمت گس چگونه تعیین میشود؟ کاربران خودشان هزینه گس را تعیین میکنند. از آنجایی که ظرفیت شبکه اتریوم محدود است، همه‌ی تراکنش ها در لحظه تایید نمیشوند. بنابراین ماینرهای اتریوم ترجیح میدهند ابتدا تراکنش های دارای کارمزد بالاتر (گس بالاتر) را تایید کنند. بنابراین اگر گس اتریوم شما پایین باشد، ممکن است تراکنش‌تان در صف تایید بماند.

برای محاسبه گس با دو مفهوم مواجه هستیم: گس لیمیت (Gas limit) و گس پرایس (Gas Price)

کارمزد شبکه اتریوم برابر است با گس پرایس ضرب در گس لیمیت:

ETH Fee = Gas limit × Gas Price

گس لیمیت Gas limit

گس لیمیت یا حد گس، حداکثر میزان گسی است که کاربر مایل است برای انجام تراکنش خود پرداخت کند. وقتی به تنهایی از گس صحبت میشود، منظور همان گس لیمیت است.

گس پرایس Gas price

گس پرایس مقدار هزینه ای است که کاربر برای هر گس پرداخت می‌کند. هزینه گس با اتر پرداخت می‌شود، اما چون قیمت هر گس بسیار پایین است، آن را با واحد کوچکتری به نام Wei نمایش می‌دهند.

هر واحد Wei برابر است با ۰.۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۰۱ اتر و هر Gwei برابر است با ۱,۰۰۰,۰۰۰,۰۰۰ Wei.

 

1. واحدهای گاز (محدودیت)

این مفهوم به حداکثر مقدار سوختی اشاره دارد که شما مایل هستید برای یک معامله خرج کنید؛ درحالی‌که می‌توانید میزان هزینه سوخت را تنظیم کنید و مهم است که این کار را با دقت انجام دهید؛ چراکه انواع مختلف تعاملات با بلا‌ک‌چین اتریوم به مقادیر متفاوتی گس برای تکمیل نیاز دارند.

2. کارمزد پایه

این مفهوم به حداقل مقدار گس موردنیاز برای گنجاندن تراکنش در بلا‌ک‌چین اتریوم اشاره دارد. مقدار گس موردنیاز برای کارمزد پایه، صرف‌نظر از اینکه چه نوع تراکنشی باشد، با توجه به تقاضای یک معامله تعیین می‌شود؛ البته باید یادآوری کرد از آنجا که کارمزدهای پایه یک عامل تقاضا هستند، به‌صورت پویا براساس تعداد کاربرانی که در هر زمان با شبکه تعامل دارند، تنظیم می‌شوند. همچنین باید توجه داشت مواردی که با عنوان کارمزد اولویت شناخته می‌شود، هزینه‌ای اضافی است که برای انجام سریع‌تر تراکنش شما ایجاد خواهد شد. این کارمزد بیشتر به‌عنوان یک انعام شناخته می‌شود؛ چراکه انگیزه‌ای اقتصادی برای استخراج‌کنندگان اتریوم فراهم می‌کند تا تراکنش شما را قبل از دیگران تأیید کنند.

زمانی که یک ماینر تراکنش را با کارمزد اولویت تأیید می‌کند، آن کارمزد را به‌عنوان انعام برای انجام فرایند دریافت می‌کند. از آنجا که ماینرها می‌توانند مشاهده کنند چه تراکنش‌هایی شامل کارمزد اولویت می‌شوند، برای به دست آوردن بیشترین پول در اولویت انجام تراکنش با بالاترین کارمزد اقدام خواهند کرد.

در مبحث محاسبه گس، توجه به این نکته نیز از اهمیت بالایی برخوردار است که اگر محدودیت واحد گس اتریوم خود را کمتر از مقدار گس موردنیاز برای تکمیل تعامل خود تنظیم کنید، تراکنش شما بازگردانده خواهد شد؛ درحالی‌که امکان بازپس‌گیری هزینه سوخت برای شما وجود نخواهد داشت؛ چراکه ماینر پیش از این، مقدار معادل کار را برای پردازش تراکنش شما انجام داده و حتی اگر تراکنش انجام نشود کارمزد انجام این کار را دریافت خواهد کرد.

اکنون برای درک بهتر محاسبه گس، فرض کنید به‌دنبال ارسال 1ETH  برای فرد دیگری هستید. همچنین میانگین مقدار گس موردنیاز برای انتقال ETH در شبکه اتریوم 23000 gwei است و حداقل مقدار گس موردنیاز برای ارسال تراکنش در آن زمان (کارمزد پایه) 150 gwei است، اما می‌خواهید سریع‌تر به دست آن فرد برسد؛ به همین دلیل یک انعام 20 gwei اضافه خواهید کرد. در این مثال، فرمول برای کل هزینه به‌صورت زیر خواهد بود:

کل هزینه ارسال 1 ETH = 23000 gwei * (150 gwei + 20 gwei)

پس از آن، کل کارمزد برابر با 3910000 gwei یا 0.00391 ETH خواهد بود؛ یعنی شما 1.00231 ETH را به بلا‌ک‌چین اتریوم خود منتقل کرده‌اید. درمجموع، محدودیت گاز مربوط به حداکثر مقدار گازی است که شما مایل به استفاده از آن در یک معامله هستید و قیمت سوخت یا بنزین به ازای هر واحد چقدر است که در gwei هزینه دارد.

با این حال، مانند خود بازار کریپتو، قیمت بنزین دائماً در حال تغییر است. گاهی اوقات آن‌ها به اندازه چند gwei پایین هستند و گاهی اوقات فوق‌العاده پرتعدادند؛ به همین دلیل ماشین‌حساب‌های گس برای محاسبات و تعیین قیمت گس بسیار مفید هستند. این ابزارها قیمت‌های به‌روز بنزین را در اختیار شما قرار داده و به شما اجازه می‌دهند تا محاسبه کنید در هر لحظه چقدر هزینه بنزین می‌پردازید؛ البته ناگفته نماند کار پیمایش با این ماشین‌حساب‌ها چندان ساده نیست؛ چراکه آن‌ها یک قیمت بنزین به شما ارائه نخواهند کرد، بلکه سه قیمت متفاوت شامل نرخ‌های سریع، متوسط و آهسته را به شما ارائه می‌دهند. ن

رخ گس اتریوم سریع نشان‌دهنده سریع‌ترین تراکنش‌هایی است که در بلا‌ک‌چین اتریوم انجام می‌شود و از آنجا که به زمان کمتری نیاز خواهد بود، بنزین بیشتری مصرف می‌شود و به همین دلیل نرخ سریع معمولاً بالاترین میزان از سه مورد گفته‌شده را دربرمی‌گیرند؛ به عبارت دیگر نرخ‌های متوسط و آهسته اغلب پایین‌تر هستند؛ چراکه معاملات کندتر را نشان می‌دهند.

درمجموع باید گفت، قیمت گس به عوامل متعددی بستگی دارد. هر فرستنده تراکنش قیمت گاز را برای تراکنش ایجادشده تعیین می‌کند و اگر قیمت به اندازه کافی بالا باشد، تراکنش زودتر انجام می‌شود؛ زیرا ماینرها ابتدا معاملات را با بالاترین قیمت گاز انجام می‌دهند. اگر قیمت خیلی پایین باشد، ممکن است مدت زیادی منتظر اجرای تراکنش خود باشیم. بسیاری از ابزارها به‌ویژه کیف پول‌ها به‌تنهایی کارمزد تراکنش را تعیین می‌کنند تا کاربر را تحت فشار قرار ندهند و تجربه کاربری بهتری را ارائه دهند، اما این بدان معنا نیست که هیچ کارمزدی وجود ندارد. بسیاری از ابزارها مانند GasStation، Metamask یا Etherscan به ما مقدار پیش‌فرضی می‌دهند که می‌تواند کاملاً مطلوب باشد.

ابزاری برای کمک در محاسبه هزینه‌ها

اکنون که محاسبه گس در اتریوم را فرا گرفتیم، با بهترین سایت‌هایی که برای محاسبه هزینه‌های سوخت یا بنزین شما کارآمد هستند، بیشتر آشنا می‌شویم.

1. پمپ بنزین ETH

پمپ بنزین ETH یک منبع عالی برای محاسبه هزینه‌های بنزین شما خواهد بود. در این سایت می‌توانید به‌روزرسانی‌های مستقیم نرخ گاز سریع، متوسط و آهسته را در سراسر بلا‌ک‌چین اتریوم پیدا کنید. می‌توانید هزینه گاز اولویت‌دار (هزینه‌ای که مستقیم به استخراج‌کنندگان در بلا‌ک‌چین پرداخت می‌شود) و همچنین قیمت گس را در gwei مشاهده کنید. همچنین شما می‌توانید کارمزد پایه فعلی را نیز مشاهده کنید که تعیین می‌کند چه مقدار گس برای انجام یک تراکنش در بلا‌ک‌چین اتریوم لازم است.

همچنین پمپ بنزین ETH فهرستی از برترین تولیدکنندگان گس را دارد که به آن تابلوی امتیازات ETH25 می‌گویند. این موارد پروژه‌هایی هستند که بیشترین گس را در سراسر بلا‌ک‌چین مصرف می‌کنند. تابلوی امتیازات ETH25 همچنین به کاربران درباره کلاه‌برداری‌های پیوسته در شبکه نیز هشدار می‌دهد تا افراد مطلع شوند درباره کدام پروژه‌ها باید احتیاط بیشتری کرد یا به‌طور کامل باید از آن‌ها اجتناب کرد.

2. Block native

برخلاف سایر سایت‌هایی که در محاسبه گس فی شبکه اتریوم به شما کمک می‌کنند، Block native از نرخ گس سریع، متوسط و آهسته استفاده نمی‌کند، بلکه پنج طیف قیمتی را فهرست می‌کند که از احتمال زیاد تا احتمال کمتر متغیر است. همان‌طور که هر بلوک جدید به بلا‌ک‌چین معرفی می‌شود، مجموعه جدیدی از قیمت بنزین نیز در صفحه نمایش داده خواهد شد.  Block native همچنین کارمزد اولویت را برای ماینرها نشان داده و نموداری از قیمت‌های اخیر بنزین را در اختیار شما قرار می‌دهد تا تصویری کلی از وضعیت موجود به دست آورید؛ نموداری شامل هزینه‌های پایه فعلی و اولویت در سراسر بلا‌ک‌چین اتریوم!

3. ماشین‌حساب گس Gwei

ماشین‌حساب گس Gwei رابطی ساده برای تعیین سریع قیمت‌های فعلی گس به کاربر ارائه خواهد داد. این سایت قیمت فعلی بازار اتریوم و نرخ‌های سریع، متوسط و آهسته گس را با برچسب‌گذاری کم، عادی و سریع نمایش می‌دهد. ماشین‌حساب گس Gwei همچنین هزینه‌های gas را برای انجام عملکردهای مختلف در سه مورد از محبوب‌ترین‌های بازار NFT یعنی Opensea، Rarible و Foundation نشان می‌دهد. در این سایت می‌توانید به‌طور کاملاً واضح مشاهده کنید که فهرست‌کردن، خرید، ضرب و تأییدکردن NFT ها چه هزینه‌ای در هزینه‌های بنزین خواهد داشت. علاوه بر این می‌توانید محاسبه کنید برای بسته‌بندی اتریوم و قراردادن یا تسویه مناقصه، هزینه‌های مربوط به گاز چقدر است.

4. ماشین‌حساب AWT

Automated Web Tools، یک ماشین‌حساب بسیاری کاربردی برای کمک به محاسبه گس اتریوم است که می‌توانید از آن با سرعت بالا و به‌راحتی هرچه تمام استفاده کنید.  AWT از Coin Gecko، ارائه‌دهنده آمار سکه‌های دیجیتال، برای تعیین قیمت یک gwei در لحظه استفاده می‌کند. سپس با استفاده از آن می‌تواند امکان تبدیل دلاری هر قیمت گس معین در gwei را برای شما فراهم کند. همچنین AWT با نمایش نرخ‌های پایین قیمت گس اتریوم و قیمت فعلی بازار اتریوم ابزاری عالی به‌منظور استفاده برای تمام تراکنش‌های مبتنی بر اتریوم به حساب می‌آید.

5. Snow Trace

یکی دیگر از گزینه‌های فوق‌العاده برای ردیابی هزینه‌های کارمزد اتریوم Snow Trace است که با استفاده از آن می‌توان قیمت بنزین آهسته، متوسط و سریع را با برچسب‌های استاندارد و سریع پیدا کرد. همچنین می‌توان با نگاهی به نمودار ساده سایت قیمت گس را به‌صورت آنی مشاهده کرد. این سایت به‌طور خودکار آمار خود را هر سه ثانیه یک‌بار به‌روز می‌کند تا شما را تا حد امکان به‌روز نگه دارد.  Snow Traceمنابع دیگری را برای یادگیری درباره اندازه بلوک‌های اخیر، سرعت تراکنش و… معرفی خواهد کرد. علاوه بر این، می‌توان ازSnow Trace  برای بررسی میانگین اندازه بلوک اتریوم و 25 مصرف‌کننده برتر گس در بلا‌ک‌چین در هر لحظه نیز استفاده کرد. به لطف سایت‌های بالا، دیگر نیازی به محاسبه هزینه بنزین طی یک فرایند خسته‌کننده و وقت‌گیر نیست و با یافتن به‌روزترین قیمت‌های بنزین در طیف‌هایی از سرعت‌های مختلف تراکنش می‌توان محاسبه گس را به‌دقت انجام داد.

موارد مؤثر در افزایش قیمت گس

اکنون به این نکته می‌پردازیم که چه چیزی می‌تواند هزینه‌های گس اتریوم را افزایش دهد و در ادامه درباره این بحث می‌کنیم که چه اقدامات ساده‌ای را می‌توان برای صرفه‌جویی در هزینه هنگام تعامل با اکوسیستم اتریوم انجام دهید. با درک نحوه محاسبه گس می‌توان به‌طور عمده دو عامل مهمی را که به‌تازگی سبب افزایش هزینه‌های گاز شده‌اند، به ترتیب زیر برشمرد:

1. ETH هزینه زیادی دارد.

دلیل اصلی که هزینه‌های گس را افزایش می‌دهد، تنها این است که شبکه بلا‌ک‌چین ETH هزینه زیادی دارد! کاتالیزور اصلی این تقاضای فزاینده، بخش‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) و NFT های پررونق است که همچنان کاربران جدید را به اکوسیستم اتریوم جذب می‌کند.

2. هزینه‌های پایه زیاد است.

همچنین عامل مهم دیگری که در افزایش هزینه‌های گس نقش مؤثری دارد، هزینه‌های فراوان پایه است؛ زیرا فرمول هزینه کل اتریوم پویاست. کارمزدهای پایه حداقل مقدار گاز موردنیاز برای گنجاندن یک تراکنش در بلا‌ک‌چین اتریوم است و با تقاضای گنجاندن تراکنش تنظیم می‌شود؛ از این‌رو هزینه‌های پایه به‌طور مداوم در نتیجه افزایش تقاضا برای بلا‌ک‌چین اتریوم افزایش خواهد یافت.

بیش از 3000 برنامه غیرمتمرکز در بلا‌ک‌چین اتریوم در حال اجرا هستند که همه آن‌ها به‌دنبال گنجاندن تراکنش‌های خود در کنار سایر کاربران شبکه اتریوم می‌گردند. Dapp ها به‌تنهایی بیش از 100000 کاربر فعال روزانه در اتریوم دارند و درمجموع حدود 250000 تراکنش در روز را انجام می‌دهند و بدین‌ترتیب در افزایش کارمزدها فوق‌العاده تأثیرگذارند.

پذیرش گسترده اتریوم نه‌تنها به افزایش کارمزد پایه منجر شده، بلکه هزینه‌های پایه را نیز بسیار پرنوسان کرده است. در تلاش برای سازگاری بیشتر هزینه‌های گس، ارتقای پلتفرم EIP 1559 اتریوم، محاسبه هزینه‌های پایه را که باید توسط تراکنش قبل از آن تعیین شود، تنظیم خواهد کرد. به‌طورکلی هزینه‌های پایه به‌دلیل افزایش تقاضا برای اتریوم، هزینه‌های گس را افزایش می‌دهد. همچنین هنوز بسیاری از کارشناسان درباره تأثیرات واقعی EIP 1559 تردیدهایی دارند.

راه‌های کاهش هزینه‌های گس اتریوم

درحالی‌که اجتناب از پرداخت هزینه کارمزد هنگام استفاده از بلا‌ک‌چین اتریوم غیرممکن است، حداقل راه‌هایی وجود دارد که می‌تواند این هزینه‌ها را کاهش دهد.

• زمان مناسب را انتخاب کنید و صبور باشید.

برای کاهش هزینه کل هزینه گس خود از طریق کارمزد پایه کمتر می‌توانید تراکنش خود را در شبکه در زمانی انجام دهید که افراد کمتری از بلا‌ک‌چین استفاده می‌کنند؛ چراکه به‌نوعی کارمزدهای پایه نشان‌دهنده تقاضا برای استفاده از اتریوم هستند. زمانی که برای تعامل با شبکه اتریوم به کار بیشتری نیاز است، هزینه‌های گس به طرز قابل‌توجهی افزایش می‌یابد.

درواقع اگر بتوانید زمانی را بیابید که تقاضای کمتری برای تعامل با شبکه اتریوم وجود داشته باشد، می‌توانید با کاهش کارمزد پایه تراکنش، هزینه کمتری را برای گس خرج کنید؛ برای مثال تعطیلات آخر هفته معمولاً بهترین زمان برای کاهش هزینه گس فی شبکه اتریوم است.

• خیلی سخاوتمند نباشید!

یکی دیگر از روش‌های کاهش هزینه کل، کاهش انعام است. به یاد داشته باشید انعام یا کارمزد اولویت ما یک هزینه اضافی است که می‌توانیم در ازای زمان تراکنش سریع‌تر به استخراج‌کنندگان بدهیم. اگر تراکنش شما به زمان حساس نیست و مایلید صبور باشید، کاهش انعام می‌تواند راه دیگری برای صرف هزینه کمتر برای بنزین باشد.

• حداکثر محدودیت کارمزد را برای تراکنش خود تعیین کنید.

یکی دیگر از راه‌های صرف هزینه کمتر در هزینه‌های گس اتریوم، تعیین حداکثر سقف کارمزد گاز در تراکنش‌های خود است. تعیین حداکثر کارمزد برای گس راهی کاربردی است که به بلا‌ک‌چین اتریوم می‌فهماند آن مقدار بیشترین هزینه‌ای است که می‌خواهید به‌عنوان کل هزینه گس خرج کنید. گفتنی است پس از تکمیل تراکنش، شبکه اتریوم مابقی حداکثر کارمزدی را که به‌عنوان بخشی از کل هزینه گس شما استفاده نشده است، به شما بازمی‌گرداند.

• از لایه دوم اتریوم غافل نباشید!

می‌توان با استفاده از تعامل با بلا‌ک‌چین اتریوم با راه‌حل مقیاس‌پذیری لایه دوم اتریوم، کمتر برای گس هزینه کرد. ابزارهای مقیاس‌بندی، توسعه‌های شبکه اتریوم هستند که هدفشان افزایش سرعت تراکنش‌ها و تعداد تراکنش‌های قابل پردازش در هر ثانیه است. راه‌حل‌های مقیاس‌بندی لایه دوم اتریوم خارج از زنجیره هستند؛ به این معنا که تراکنش‌ها را جدا از بلا‌ک‌چین اتریوم انجام می‌دهند؛ به بیان بهتر تراکنش‌های لایه دوم خارج از زنجیره انجام می‌شود و سپس توسط شبکه اتریوم تأیید و در زنجیره ثبت می‌شود.

 

همه‌چیز درباره لایه دوم اتریوم

افزایش مداوم تعداد کاربران در شبکه اتریوم، سبب شد اتریوم با محدودیت‌هایی بسیار جدی روبه‌رو شود. انجام تراکنش‌ها روی بلا‌ک‌چین به زمان نیاز داشت و وقتی با ازدحام مواجه می‌شد، هزینه‌های سنگینی برای گس تعیین می‌کرد. اینجا بود که راه‌حلی به نام لایه دوم اتریوم وارد شد و توانست کاربران بسیاری را شیفته خود کند. لایه دوم، شبکه دیگری است که بالاتر از شبکه پیشرو اتریوم کار می‌کند، اما می‌تواند با شبکه پیشرو تعامل داشته باشد و به اصلاحات در پروتکل‌های پایه آن‌ها متکی نباشد. راه‌حل‌های مقیاس‌بندی لایه ۲ اتریوم می‌توانند عملکردهای دیگری مانند مقیاس‌پذیری پرداخت و محاسبه خارج از زنجیره را نیز ارائه دهد.

به عبارت دیگر، محبوبیت اتریوم به این معناست که کاربران بیشتری در پلتفرم ثبت‌نام می‌کنند و این کاربران اضافی به افزایش بار در شبکه منجر خواهند شد. در حال حاضر ظرفیت شبکه محدود است و با رقابت بیشتر کاربران برای افزودن تراکنش‌ها به شبکه، هزینه استفاده از خدمات شبکه به‌طرز چشمگیری افزایش خواهد یافت؛ از این‌رو راه‌حل‌های لایه دوم اتریوم نقشی حیاتی در پرداختن به مسائل مربوط به عملکرد شبکه ایفا می‌کنند. این راه‌حل‌ها با هدف مقیاس‌پذیری در شبکه اتریوم به بهبود سرعت تراکنش همراه با خروجی تراکنش بدون اینکه ماهیت و امنیت غیرمتمرکز شبکه با خطر مواجه شود، منجر می‌شود.

شبکه‌های قابل توجه لایه دوم

از زمان راه‌اندازی این لایه، بسیاری از راه‌حل‌های آن با موفقیت در دنیای کریپتو مورد توجه قرار گرفته‌اند. در اینجا چندین شبکه قابل‌توجه لایه دوم وجود دارد که مشکلات بسیاری را حل کرده‌ است.

• Polygon

این شبکه پلتفرمی در حال ظهور است که طراحی آن با هدف توسعه و اتصال شبکه‌های بلا‌ک‌چین مبتنی بر اتریوم صورت گرفته است. همچنین در این شبکه تمام ابزارها و اجزای مورد استفاده توسعه‌دهندگان برای ایجاد نمونه‌های بهینه اتریوم وجود دارد. همچنین این پلتفرم سبب بهبود انعطاف‌پذیری توسعه‌دهندگان و امنیت اتریوم خواهد شد. Polygon به‌طور پیوسته در حال تبدیل‌شدن به ارائه‌دهنده راه‌حل‌های ترجیحی لایه دوم اتریوم بوده و رشدی باورنکردنی را مشاهده کرده است.

• Arbitum

Arbitum یکی دیگر از ورودی‌های قابل‌توجه در میان ارائه‌دهندگان راه‌حل‌های موجود در لایه دوم به حساب می‌آید. این شبکه ویژگی‌هایی دارد که برای همکاری نزدیک با شبکه اتریوم طراحی شده‌اند. این ویژگی‌ها به توسعه‌دهندگان Solidity کمک می‌کند تا قراردادهای هوشمند خود را به‌صورت متقابل کامپایل کنند. سه مؤلفه Arbitum شامل یک کامپایلر، EthBridge و اعتباردهنده است. این شبکه توکن بومی نداشته و به‌ظاهر علاقه‌ای به راه‌اندازی آن حداقل در آینده نزدیک نیز ندارد. از نکات برجسته دیگر Arbitum می‌توان به تجمیع زنجیره جانبی تراکنش‌ها یا پشتیبانی از فناوری rollup اشاره کرد. از دیگر شبکه‌های مهم لایه دوم نیز می‌توان به Optimism، Immutable-X و X-Dai  اشاره کرد که هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند.

سخن پایانی

دنیای کریپتو نیز مانند بسیاری از حوزه‌های دیگر تجارت، اصطلاحات و مفاهیمی دارد که نبود آگاهی یا برداشت اشتباه از آن‌ها می‌تواند زیانی جبران‌ناپذیر برای سرمایه‌گذاران به وجود بیاورد. گس اتریوم نیز یکی از همین مفاهیمی است که درباره شبکه بلا‌ک‌چین مشهور اتریوم و کارمزدهای آن است که با آگاهی از قیمت آن و نحوه محاسبه گس، راه‌کارهای کاهش آن و شناخت شبکه‌های مهم در این زمینه و نوع عملکرد هرکدام می‌توان در زمانی کوتاه‌تر به سود بیشتری دست یافت.