تجارت در حوزه ارز دیجیتال به دلیل وابستگی به دولتها و بانک‌ها، به چنان محبوبیتی در بین مردم سراسر جهان رسیده است که هرکسی حداقل نام آن و چند ارز مشهور را شنیده است و شاید حتی به ورود و سرمایه‌گذاری در این عرصه اندیشیده باشد.با وجود ویژگیهای مثبت متعدد این بازار، بروز خطاهای انسانی و سخت‌بودن تراکنش‌ها، برخی از افراد را به این فکر فرو برد که شاید بتوان با ایجاد یک سازمان خودخوان غیرمتمرکز این مشکلات را رفع نمود. اگر کنجکاو هستید تا بیشتر در مورد سازمان دائو، توکن دائو و ارزش آن و پروژه‌های این مجموعه بیشتر بدانید، با ادامۀ مقاله همراه ما باشید.
سازمان غیرمتمرکز دائو
فهرست مطالب
همانگونه که اشاره شد، یکی از مهمترین ویژگیهای ارزهای دیجیتال، غیرمتمرکزبودن آنهاست که موجب شده است تا به جای کنترل توسط یک مؤسسه واحد، بین انواع کامپیوترها و شبکهها و گرهها تقسیم شوند. این ارزها از این وضعیت غیرمتمرکز برای رسیدن به سطوحی از امنیت و حریم خصوصی بهره برده‌اند که معمولاً برای ارزهای استاندارد و تراکنشهای آنها قابل دستیابی نخواهد بود.
Decentralized Autonomous Organization (DAO) به‌صورت نوعی صندوق سرمایه‌گذاری خطرپذیر بر پایۀ کد منبعباز و بدون ساختارهای مدیریتی معمول و رایج فعالیت کرده و به‌منظور غیرمتمرکزشدن تمام و کمال، به هیچ دولت خاصی وابسته نیست؛ اگرچه که باید به این نکته هم اشاره داشت که از شبکۀ اتریوم بهره میبرد.
به‌عبارتی دیگر، سازمان دائو توسط قوانین کدگذاری‌شده به‌عنوان یک برنامۀ کامپیوتری شفاف توسط اعضا اداره می‌شود و می‌توان آنها را یک جامعۀ اینترنتی با برایند فکری مشابه و حساب بانکی مشترک در نظر داشت؛ همین شفافیت و حرکت سازماندهی‌شدۀ جمعی، موجب شده است تا توکن دائو ظرف مدت کوتاهی به محبوبیت چشمگیری نزد معامله‌گران دست یابد.
دائو چگونه کار میکند؟
عمده فرایند و فعالیت و رشد DAO از سه طریق قراردادهای هوشمند و خرید توکن دائو توسط کاربران و دریافت نشان‌هایی برای توزیع توکن و مدیریت خزانه توسط کاربران صورت میگیرد که در ادامه بیشتر از آن خواهیم گفت:
- ایجاد قوانین قراردادهای هوشمند به‌واسطۀ رأی‌گیری از اعضای اصلی جامعه
این سازمان به‌واسطۀ قراردادهای هوشمند فعالیت کرده و به‌دلیل ماهیت غیرمتمرکز خود، هیچ مرجع مرکزی مشخصی ندارد و عملاً توسط اعضا اداره می‌شود؛ از همین رو، همین افراد هستند که قوانین قراردادهای هوشمند را تعیین خواهند کرد و باید اشاره کرد که تنها در صورت رأی‌گیری اعضا، این قوانین می‌توانند دستخوش تغییر شوند.
به بیانی بهتر، از آنجا که تصمیمات مربوط به گردش کار عملیاتی سیستم حاکمیتی و ساختارهای تشویقی برای اثرگذاری، باید به رأی اعضای اصلی جامعه گذاشته شوند، وجود ایجاد قوانینی مستقل و پایدار برای قراردادهای هوشمند در این سازمان خودخوان غیرمتمرکز، ضروری است.
- تأمین رشد DAO با خرید توکن دائو توسط کاربران
پس از ایجاد قوانین قراردادهای هوشمند در بلاک چین، گام بعدی، کسب منابع مالی است که از طریق مشارکت افراد یا نهادهای علاقمند و خرید توکن‌های بومی DAO و ارزهای رمزنگاری‌شدۀ مرتبط با پروژه‌های خاص، حاصل خواهد شد. دارندگان توکن متناسب با دارایی‌هایشان، سهامدار سازمان دائو خواهند شد و از حق رأی برخوردار شده و می‌توانند در تصمیمات آتی و شکلگیری آینده مجموعه اثرگذار باشند.
به عبارت دیگر، از آنجایی که این سازمان خودخوان غیرمتمرکز به قوانینی برای قراردادهای هوشمند و منابع مالی نیاز دارد، توزیع داراییهای داخلی نظیر توکن دائو، علاوه بر تشویق افراد برای رأی‌گیری و فعالیت‌های خاص، می‌تواند منابع مالی موردنیاز برای رشد مجموعه را نیز فراهم کند.
- دریافت نشان‌هایی برای تأثیرگذاری بر توزیع توکن و مدیریت خزانه
زمانی که بودجه کافی برای راه‌اندازی یک مجموعه دائو فراهم شود، همه تصمیمات آن مجموعه توسط دارندگان توکن از طریق اجماع آرا اتخاذ شده و ذی‌نفعان DAO به سمت تصمیماتی با بهترین و سودمندترین نتیجه ممکن برای کل شبکه حرکت خواهند کرد.
حتی فراتر از مبحث حق رأی، افراد می‌توانند در ازای فعالیت در مجموعه خود، توکن دائو دریافت کرده و در قسمت‌هایی نظیر توزیع توکن و مدیریت در بخش خزانه‌داری، ایفای نقش کنند.
مزایای استفاده از سازمان خودخوان غیرمتمرکز دائو DAO
توسعه‌دهندگان دائو بر این باور هستند که می‌توان از طریق ایجاد شرایطی برای تصمیم‌گیری یک سیستم خودکار و همچنین تصمیمی مبتنی بر خرد جمعی، امکان خطاهای انسانی یا دستکاری سرمایه توسط سرمایه‌گذاران بزرگ بازار را به کمترین حد ممکن رساند.
این سازمان که از اتر تغذیه می‌شود، به‌گونه‌ای طراحی شده است که به معامله‌گران این اجازه را می‌دهد که به‌صورت ناشناس و با حفظ حریم خصوصی، پول ارسال کنند، سپس توکن دائو و حق رأی در تصمیمات ریز و درشت مجموعه را دریافت نمایند.
همچنین، همانگونه که پیشتر نیز گفته شد، سازمان دائو به‌واسطه ماهیت غیرمتمرکز، خودکار و شفاف خود، مزایای متعددی نظیر اعطای حق مالکیت کامل برای حفظ پروتکل‌ها به اعضا و صد البته، قراردادهای هوشمند و به تبع آن تصمیمات به‌صورت خودکار را برای افراد به ارمغان خواهد آورد. باید به این مزایا، حذف تمام هزینه‌های تراکنش شخص ثالث، به جز پرداخت در بلاکچین و به تبع آن، افزایش حاشیۀ سود را نیز اضافه کرد.
از دیگر مزیتهای این مجموعه نیز می‌توان به جامعه‌محوربودن آن و اعطای حق رأی متناسب با توکن دائو هر سرمایهگذار برای اعمال تغییراتی در جهت توسعه بیشتر و همچنین بازده بالای سرمایه‌گذاری بالقوه اشاره کرد. برای درک بهتر بازده سرمایه‌گذاری بالقوه می‌توان به عرضۀ توکن nce اشاره داشت که عملکردی شبیه به سهام داشته و از طریق خرید آن، به‌ازای حجم مشخصی از تراکنش در صرافی، میتوانید درصد ثابتی را به‌عنوان پاداش دریافت نمایید.
محبوب‌ترین توکن‌های دائو
اخیراً ارزش توکن DAO به‌طرز چشمگیری بالا رفته و موردتوجه سرمایه‌گذاران بیشتری قرار گرفته است. 10 توکن محبوب دائو در بازار رمزارزها عبارتند از:
- Uniswap (UNI)
یونی‌سواپ با نماد اختصاری UNI با ارزش بازار تقریبی 6.51 میلیارد دلار است که سهم 0.33 درصدی از کل بازار رمزارزها را به خود اختصاص داده است.
قیمت هر واحد از این ارز در تاریخ 14 فوریۀ 2022، معادل 10.29 دلار بوده و صرافی Bitribe بیشترین حجم معاملات آن را به خود اختصاص داده است.
- Aave (AAVE)
ارز آوی با نماد اختصاری (AAVE) نیز یکی دیگر از توکن‌های محبوب دائو به شمار می‌رود که با ارزش تقریبی 2.11 میلیارد دلار، به میزان 0.10 درصد، روی کل بازار تسلط دارد.
قیمت هر واحد از این ارز دیجیتال در تاریخ 14 فوریۀ 2022، معادل 156.10 دلار بوده و در صرافی نامآشنای بایننس، بیشترین حجم معامله از آن صورت گرفته است.
- Curve DAO (CRV)
سومین مورد از نظر محبوبیت و ارزش توکن DAO، ارز دیجیتال کرودائو با نماد اختصاری CRV است که با 1.22 میلیارد دلار ارزش بازار، سهم 0.06 درصدی از کل تجارت بلاکچین‌ها را در اختیار دارد.
هر واحد ارز دیجیتال کرودائو در تاریخ 14 فوریۀ 2022، معادل 2.73 قیمت داشته و صرافی معتبر بایننس، بیشترین میزان معامله از نظر حجم این ارز و ارزش این توکن را به نام خود ثبت کرده است.
- Maker (MKR)
میکر با نماد MKR یکی دیگر از توکن‌های محبوب این سازمان خودخوان غیرمتمرکز به حساب می‌آید که با ارزشی در حدود 1.85 میلیارد دلار، بر 0.09 درصد کل بازار تسلط دارد.
قیمت هر واحد ارز MKR در تاریخ 14 فوریۀ 2022، معادل 1889.69 دلار بوده و بیشترین حجم نقل و انتقال و معامله این ارز در صرافی HBTC ثبت شده است.
- Dash (DASH)
یکی از موارد مهم در بازار رمزارزها که ظاهراً برخی از پروژه‌های دائو با محوریت آن در آینده انجام خواهد شد، توکن DASH بوده که با 1.06 میلیارد دلار ارزش، سهم 0.05 درصدی از کل بازار دارد.
قیمت هر واحد از این توکن دائو، در تاریخ 14 فوریۀ 2022، معادل 100.26 دلار بوده و صرافی CITEX بیشترین حجم خرید و فروش این ارز را ثبت کرده است.
- Compound (COMP)
ششمین رمزارز از نظر ارزش توکن DAO، کامپوند است که با 804.28 میلیون دلار ارزش تقریبیی، بر 0.04 درصد از کل بازار معاملات تأثیرگذار است. این توکن در فوریۀ 2022 دارای قیمت هر واحد 122.50 دلار بوده و بیشترین میزان خرید و فروش آن نیز در صرافی Xtheta global صورت گرفته است.
- Sushi Swap (SUSHI)
سوشی‌سواپ نیز یکی دیگر از محبوبترینهای توکن دائو به شمار می‌رود و با ارزش بازار حدودی 513 میلیون دلار، 0.02 درصد از کل بازار بلاک چین را به خود اختصاص داده است.
SUSHI در 14 فوریۀ 2022، به ازای هر واحد 4.03 دلار قیمت داشته و صرافی کوینتایگر بیشترین حجم معاملات این توکن را در خود دیده است.
- Decred (DCR)
DCR با ارزش 892 میلیون دلار و تسلط 0.04 درصدی بر بازار، در فوریۀ 2022 به ازای هر واحد 64.83 دلار قیمت داشته و بیشترین مقدار خرید و فروش آن در صرافی Upbit انجام شده است.
- Synthetix (SNX)
ارز سینتتیکس نیز با ارزش حدودی 507.09 میلیون دلار و سهم 0.02 درصدی از بازار، در زمستان 2022 به ازای هر واحد معادل 4.41 دلار قیمت داشته و بیشترین حجم معاملۀ آن در صرافی بایننس صورت پذیرفته است.
- 0x (ZRX)
زیرو ایکس نیز جز ده توکن محبوب دائو است که با ارزش تقریبی 496 دلار و سهم 0.02 درصدی از بازار، در دومین ماه 2022، به ازای هر واحد معادل 0.584 دلار قیمت داشته و بیشترین حجم معامله را در صرافی بایننس به خود دیده است.
یک اتفاق ناگوار برای سازمان دائو
دائو در اواخر آوریل سال 2016 راه‌اندازی شد و به‌واسطۀ فروش انبوه توکن‌ها در مدت‌زمان کوتاهی بیش از 150 میلیون دلار سرمایه جمع‌آوری کرد و حتی تا پایان ماه مه، طبق گزارش اکونومیست، تا 14 درصد از تمام توکن‌های اتری را که صادر شده، در اختیار داشت.
اما تقریباً در همان زمان، عدهای از کارشناسان نسبت به آسیب‌پذیری امنیتی بالقوه، نظیر خطاهای برنامه‌نویسی و بردارهای حمله به بسیاری هشدار دادند؛ اما چندان موردتوجه قرار نگرفت تا این که در ژوئن 2016، هکرها براساس این آسیب‌پذیری‌ها به DAO حمله کرده و به بیش از 3.6 میلیون اتریوم دسترسی پیدا کردند؛ مقدار اتریومی که در آن زمان چیزی حدود 50 میلیون دلار ارزش داشت.
این اتفاق ناگوار موجب جنجالی گسترده در بازار رمزارزها شد؛ تا جایی که برخی به جای افزایش سطح امنیت، خواستار انحلال دائو شدند و در سپتامبر 2016، چندین صرافی معتبر ارز دیجیتال، توکن دائو را از لیست خود خارج کردند.
در میانۀ سال 2020، علاقه به سازمانهای خودخوان غیرمتمرکز به بیشترین حد خود رسید و یک سال بعد در سال 2021، بنیاد Maker به‌عنوان نماد صنعت کریپتو اعلام کرد که به‌طور رسمی عملیات خود را به MakerDAO واگذار نموده است.
آیندۀ سازمان و توکن دائو
در حال حاضر، دائو توانسته است مجدداً اعتماد معامله‌گران را به دست آورد؛ تا جایی که توکن‌های رمزنگاری DAO به یکی از محبوب‌ترین انتخابهای سرمایه‌گذاران در ماه‌های اخیر تبدیل شده‌اند. بسیاری از افراد متخصص در زمینۀ رمزارزها عقیده دارند که توکن دائو در آینده به یکی از بهترین اهداف برای سرمایه‌گذاری، خرید و ایجاد NFT، جذب سرمایه، امور خیریه و … بدل خواهد شد. همچنین، پروژه‌های دائو نظیر Decentral and DAO که شامل یک کمیتۀ برنامه‌ریزی شهری غیرمتمرکز در متاورس است که تصمیمات مربوط به سیاست LAND و مزایدهها و … را بر عهده خواهد داشت، به‌عنوان برگ برندۀ آن عمل خواهند کرد.
گفتنی است که در عین وجود تردیدها و نگرانی‌هایی در مورد بروز مجدد چنین اتفاقات ناگواری، بسیاری از کارشناسان عقیده دارند که این نوع سازمان در آیندهای نه چندان دور، چنان برجسته خواهد شد که می‌تواند جایگزین کسبوکارهایی با ساختار سنتی شود.
سخن پایانی
سازمان خودخوان غیرمتمرکز DAO با ماهیت جامعه‌محور، خودکار و البته شفاف خود، سعی دارد تا خدمات خود را به بهترین شکل و با رعایت کامل حریم خصوصی ارائه دهد و سرمایه‌گذاران را از شر خطاهای انسانی و دشواری معاملات رهایی بخشد؛ از این رو، موارد متعدد توکن دائو نظیر یونی‌سواپ، آوی، ارز دیجیتال کرودائو و … در مدت‌زمان کوتاهی توانسته‌اند جزو محبوب‌ترین ارزهای بازار شناخته شوند و روزبه‌روز نیز بر تعداد کاربران آنها افزوده شود.
