در بحث سرمایهگذاری اصطلاحات بسیاری وجود دارد. یکی از این اصطلاحات سرمایه در گردش است. به عنوان یک سرمایهگذار، حتماً میدانید که تحلیل بازار و شرکتهای موجود در انتخاب درست و سرمایهگذاری سودآور تا چه اندازه مهم است. شناخت سرمایه در گردش یکی از شاخصهایی است که در تحلیل تکنیکال و بنیادین از آن استفاده میشود. در این مقاله قصد داریم تا با مفهوم سرمایه در گردش آشنا شده و روشهای تامین آن را بشناسیم.
سرمایه در گردش
فهرست مطالب
سرمایه در گردش یکی از معیارهای سنجش توان مالی شرکتها است. تصور کنید شخصی میخواهد برای سرمایه گذاری در صنعت خودروسازی بین شرکتهای الف و ب یکی را انتخاب کند. شرکت الف دارای 2000 تومان تعهد مالی یا بدهی است و داراییهای جاری(داراییهایی که میتوانند ظرف کمتر از یک سال به نقدینگی تبدیل شوند) آن 5000 تومان میباشد. در مقابل شرکت ب دارای بدهی 3000 تومانی و 2500 تومان دارایی است. شخص سرمایهگذار با کم کردن مقدار بدهی از دارایی، خواهد فهمید که میزان توانایی هریک از این شرکتها در بازپرداخت بدهیها و تعهدات خود چقدر است. حاصل این تفریق سرمایه در گردش را میدهد. در این مثال سرمایه در گردش شرکت الف برابر با 3000 تومان است، در حالی که این مقدار برای شرکت ب برابر با 500- تومان است. با یک نگاه ساده میتوان فهمید که شرکت الف برای سرمایهگذاری مناسبتر است. شرکتهایی که با کمبود سرمایه در گردش مواجه هستند، فاصلهای تا ورشکستگی ندارند. این شرکتها میتوانند با بهرهگیری از روشهای تأمین سرمایه در گردش برای بهبود شرایط خود تلاش کنند.
اقلام سرمایه در گردش
اقلام تشکیل دهنده سرمایه در گردش را میتوان در صورتهای مالی شرکتها مشاهده کرد. گفتیم که سرمایه در گردش از تفریق داراییها و بدهیها بهدست میآید. بنابراین این دو مورد اقلام سرمایه در گردش هستند. صورت مالی به دوقسمت تقسیم شدهاست، یکطرف بستانکار و یک طرف بدهکار. داراییهای جاری در بخش بدهکار صورت مالی قرار میگیرد که شامل، وجه نقد یا تنخواه، حسابهای دریافتنی، موجودی مواد و کالا، پیش پرداختها و سایر حسابهای دریافتنی میباشد. بدهیهای جاری در بخش بستانکار قراردارند و شامل، حساب-های پرداختنی، پیش دریافتها، تسهیلات کوتاهمدت دریافتی و سایر حسابهای پرداختنی است.
نحوه تأمین سرمایه در گردش
برای شرکتهایی که با مشکلات سرمایه در گردش روبرو هستند، چند روش برای تأمین این سرمایه وجود دارد.
دریافت وام بانکی
در این روش منابع مالی بانکی با نرخ سود ویژه در اختیار شرکتهای کوچک قرار میگیرد. بهطورکلی وام بانکی منبع ارزانتری برای تأمین نیازهای سرمایه در گردش شرکتها است. با این وجود، این روش جمعآوری وجه برای سرمایه در گردش، فرآیندی زمانبر است. این وامها میتوانند بهصورت یکجا یا اقساط بازچرداخت شوند. همچنین برای گرفتن چنین وامی نیاز به مناسبات قانونی خاصی نیست.
سپردههای عمومی
در این روش شرکتها از سهامداران، کارمندان و عموم مردم درخواست میکنند تا با پرداخت پسانداز خود به شرکت، در آن سرمایهگذاری کنند. این یکی از راههای راحت و بیدردسر تأمین سرمایه در گردش است. شرکت-ها با ارائه نرخ سود بالاتر از بهره بانکب افراد را به چنین کاری ترغیب میکنند. بنابراین مهمترین مزیت این روش سهولت و ارزان بودن آن است.
اعتبار تجاری
همانطور که شرکتها کالا را به صورت اعتباری میفروشند، مواد اولیه و سایر کالاها را نیز بهطور اعتباری از تأمینکنندگان خود خریداری میکنند. بنابراین، مبالغ قابل پرداخت به تأمینکنندگان، به عنوان منابع مالی در نظر گرفته میشوند. بهطورکلی، تأمینکنندگان برای مدت 3 تا 6 ماه به مشتریان خود اعتبار میدهند. بنابراین، آنها به نوعی سرمایهای کوتاهمدت برای شرکت خریدار فراهم میکنند. میتوان چنین نتیجه گرفت که دردسترس بودن این منبع سرمایه در گروی حجم معاملات شرکتها است. هرچه حجم معامله بیشتر باشد، منبع بزرگتری در اختیار شرکت قرار دارد. حجم اعتبار تجاری موجود نیز به شهرت شرکت خریدار، موقعیت مالی، درجه رقابت در بازار و غیره بستگی دارد. با استفاده از اعتبار تجاری، شرکتها تخفیفی که میتوانستند در صورت پرداخت 7 تا 10 روزه بگبرند را از دست میدهند.
فاکتورینگ
فاکتورینگ یک سرویس مالی است، که برای کمک به بنگاهها در مدیریت بهتر بدهیهای دفتری و مطالبات خود طراحی شدهاست. از یک طرف، به شرکتهای تأمینکننده کمک میکند تا از بدهیهای دفتری و مطالبات خود اطمینان مالی حاصل کنند، و از طرف دیگر، به صرفه جویی در جمعآوری بدهیهای دفتری نیز کمک میکند.
حسابهای تعهدی
معمولاً بین درآمد و پرداخت شدن آن یک بازه زمانی وجود دارد. برای مثال حقوق و دستمزد در هفته پایانی ماه محاسبه میشود، اما در هفته اول ماه بعد پرداخت میشود. بنابراین، حقوق و دستمزد معوقه به عنوان هزینه یک هفته به شرکت در تأمین نیازهای سرمایه در گردش کمک میکند. تأمین سرمایه از این روش نیز هیچ هزینهای برای شرکت ندارد.
دریافت مساعده از مشتری
یکی از راههای جذب سرمایه برای نیازهای کوتاهمدت، تقاضای پیش پرداخت از مشتریان خود است. نمونهای از دریافت مساعده از مشتری، پیش پرداخت در زمان رزرو است. این امر به دو دلیل در میان شرکتهای تجاری کوچک محبوب شدهاست. اول اینکه، بنگاههای اقتصادی هیچ گونه بهرهای در ازای پیش پرداخت مشتریان خود پرداخت نمیکنند. دوم اینکه اگر شرکتی این سود را پرداخت کند در کمترین میزان ممکن یعنی نرخ اسمی خواهد بود. بنابراین، دریافت مساعده از مشتری یکی از ارزانترین منابع برای تأمین سرمایه در گردش شرکتها تبدیل است.
سخن پایانی
سرمایه در گردش یکی از فاکتورهایی است که سرمایهگذاران برای ارزیابی سلامت مالی یک شرکت و ارزیابی چشمانداز آینده یک شرکت از آن استفاده میکنند. با این حال تنها یک معیار گویای همه چیز نیست. سرمایه در گردش یکی از چندین معیار و شاخص در بحث تحلیل بازار سرمایه است که سرمایهگذاران از آن استفاده میکنند. این معیار در کنار سایر معیارهای موجود میتواند دید خوبی به سرمایهگذار داده و او را در تصمیمگیری یاری کند. اگر سرمایهگذاری هستید که به دنبال شناخت تمام راههای تحلیل تکنیکال و بنیادین بازار سرمایه میگردید، میتوانید با شرکت در دوره آموزش بورس از صفر اطلاعات خود را در این زمینه تکمیل کنید.