سهام شناور آزاد یا Free Float بخشی از سهام یک شرکت است که دارندگان آن، آماده فروش آن سهام هستند و قصد ندارند در مدیریت شرکت مشارکت کنند. درنتیجه انتظار می‌رود این سهم در آینده نزدیک قابل معامله باشد.
سهام شناور آزاد چیست؟
فهرست مطالب
اگر در بازارهای مالی فعال هستید، احتمالا با اصطلاحات زیادی برخورد داشته‌اید. یکی از این اصطلاحات که در این مقاله آن را بررسی خواهیم کرد، سهام شناور آزاد است. اگر بخواهیم خیلی ساده به بررسی مفهوم سهام شناور بپردازیم باید بگوییم سهام هر شرکتی در بازار به دو قسمت اصلی تقسیم می‌شود. دو بخش اصلی سهام شرکت به‌خاطر سهام‌داران آن و میزان سهمی است که از شرکت دارند. بخش اول سهام شرکت به سهام‌دارانی اختصاص دارد که برای زمان طولانی‌تری روی شرکت سرمایه‌گذاری کرده‌اند و مالک پنج درصد از سهم شرکت هستند. بخش دوم را کسانی در اختیار دارند که ممکن است سهام را در بازه‌های زمانی کم‌تری خریدوفروش کنند. معمولا سهام‌داران دسته دوم بخش کوچکی از سهم شرکت را خریده‌اند و برای آن‌ها است.
سهام‌داران راهبردی و تعریف سهام شناور آزاد
پس برخی از سهام‌داران هستند که سهم شرکت را نگه می‌دارند و قصد خریدوفروش سریع آن را ندارند. به این دسته از سهام‌داران شرکت، سهام‌داران راهبردی نیز گفته می‌شود. معمولا هدف سهام‌داران راهبردی ورود به مدیریت شرکت و تاثیر در روند آن است. در این مطلب درباره این قسمت از سهم یک شرکت صحبت نمی‌کنیم، اما همین مورد و ورود و خروج سهام‌داران راهبردی می‌تواند تاثیرات زیادی در روند معاملاتی دیگر بخش سهام شرکت باشد.
بخشی از سهام نیز در بازار فعال و در جریان است. یعنی سهام‌داران هر لحظه ممکن است آن‌ها را خریدوفروش کنند. اگر به سایت سهام مراجعه کنید، عددی را به‌عنوان میزان یا درصد سهام شناور آزاد می‌بینید. در خریدوفروش افرادی که بخش کمی از سهام شرکت را دارند، تاثیر کمی روی نوسانات قیمت دارد. پس اگر بخواهیم تعریفی ساده و روان از سهام شناور آزاد یک شرکت ارائه دهیم باید بگوییم این میزان از سهام شرکت در‌واقع همان سهم‌هایی هستند که روزانه توسط سهام‌داران عادی خریدوفروش می‌شوند. حال که با این سهام بورس آشنا شدید بهتر است درباره قسمت‌های تخصصی‌تر آن مانند فرمول محاسبه سهام شناور و کاربرد آن، مطالب بیشتری را بیان کنیم.
فرمول محاسبه سهام شناور چیست؟
سهام شناور آزاد در بورس مفهوم مهمی است و باید آن را در تحلیل‌ها و بررسی‌های خود داشته باشیم. در قسمت قبل مفهوم سهام شناور را بررسی کردیم و گفتیم این میزان سهام یک شرکت در دست افراد و سهام‌داران عادی است. سهام شناور در معاملات روزانه بازار بورس فعال است و خریداران خرد می‌توانند از آن برای سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت و حتی بلند‌مدت خود استفاده کنند. هر شرکت تعداد سهام مشخصی دارد که بخشی از آن را سهام‌داران راهبردی خریده‌اند. سهم متعلق به سهام‌داران راهبردی معمولا محدودیت‌هایی برای خریدوفروش دارد و برای مدتی نمی‌توان آن را معامله کرد.
اگر سهام سهام‌داران راهبردی و سهم‌های غیرقابلمعامله را از تعداد کل سهام شرکت کم کنیم، سهم شناور شرکت به دست می‌آید. پس فرمول محاسبه آن ساده و مشخص است. برای محاسبه باید از کل سهام شرکت دو مورد را کم کنیم تا تعداد سهم شناور آن به دست بیاید. این دو مورد، تعداد سهام غیرقابلمعامله شرکت و تعداد سهامی است که به سهام‌داران راهبردی تعلق دارد. حال می‌توانیم بررسی کنیم که میزان سهام شناور آزاد چه تاثیری بر قیمت و روند قیمتی سهم یک شرکت دارد.
کاربرد سهام شناور چیست؟
سهام شناور آزاد را شناختیم و می‌دانیم که یکی از فاکتور‌های مهم برای بررسی روند سهام است. اما میزان آن چگونه می‌تواند روی شرکت و سرمایه‌گذاری‌های روی آن تاثیر داشته باشد؟ شناوری سهام یکی از فاکتور‌ها و پارامتر‌های مهم هنگام بررسی سهم یک شرکت است. سهام شناور آزاد یا همان Floating stock مشخص می‌کند که چه تعداد از سهم‌های یک شرکت برای معامله و خریدوفروش عموم مردم و سرمایه‌گذاران در دسترس است. شرکت‌ها معمولا کنترل و تعهدی روی نحوه معامله سهم شناور آزاد ندارند. در‌واقع بازار و رفتار خریداران خرد این بخش از سهام شرکت را مدیریت می‌کند. برای برخی شرکت‌های کوچک اهمیت درصد سهم شناور آزاد بسیار بیشتر می‌شود. افرادی که حتی سرمایه‌های نسبتا کمی هم داشته باشند، امکان تغییر در قیمت سهام شرکت را خواهند داشت.
حال فرض کنید، شرکتی کوچک درصد سهم شناور کمی داشته باشد. همین موضوع به سفته‌بازان اجازه خواهد داد تا بتوانند از بازار و سهام آن شرکت سوءاستفاده کنند. در این شرایط، کار برای آن‌ها آسان خواهد بود و به‌راحتی امکان ایجاد اشتباه برای سهام‌داران خرد را دارند. اما در مقابل، برای شرکت‌های با شناوری بالا این کار را نمی‌توان به‌سادگی و با مبالغ کم انجام داد. اگر بخواهیم ساده بگوییم در‌واقع امکان تغییر قیمت سهام شرکت‌های با شناوری کم ساده‌تر است. فکر می‌کنید چرا این اتفاق رخ می‌دهد؟ دلیل این موضوع سهم کم‌تر شرکت برای معامله است و با مبالغ کم می‌توان صف خرید برای آن ایجاد کرد. در قسمت بعد درباره اهمیت درصد سهام شناور آزار در بورس مطالب بیشتری را بررسی خواهیم کرد.
اهمیت سهام شناور در بورس
سهام شناور آزاد یکی از پارامتر‌های مهم برای بررسی و تحلیل سهم‌های بازار است. در قسمت‌های قبل درباره نحوه محاسبه تعداد و درصد سهم شناور آزاد در بورس صحبت کردیم. اگر مثالی را برای درک بهتر موضوع مطرح کنیم باید به سهام شرکت جنرال الکتریک در اوایل سال 2019 اشاره کنیم. این شرکت در آن زمان 8.71 میلیارد سهم منتشره داشت. 0.16 درصد سهم شرکت به افراد خاصی تعلق داشته و 58.64 درصد نیز در اختیار شرکت‌ها و موسسات بزرگ بوده است. پس به‌سادگی مشخص است که 58.8 درصد سهام شکت که معادل 5.12 میلیارد سهم بوده برای عموم مردم قابلیت خریدوفروش و معامله نداشته است.
حال با محاسبه‌ای ساده متوجه می‌شویم که سهم شناور آزاد شرکت جنرال الکتریک در این تاریخ 3.59 میلیارد سهم بوده است. اگر بخواهیم درصد سهام شناور آزاد شرکت را حساب کنیم کافی است این عدد را به تعداد کل سهام آن یعنی عدد 8.71 میلیارد تقسیم کنیم. دقت داشته باشید که همیشه این اعداد ثابت نیستند و در طول زمان تغییر می‌کنند. پس شما همیشه باید هنگام تحلیل‌ها و بررسی‌های خود اعدادی مانند میزان سهم شناور آزاد و دیگر آیتم‌ها را مدنظر قرار دهید.
شرکت‌ها و موسسات بزرگ نیز ممکن است سهام خود را بفروشند یا حتی به تعداد آن اضافه کنند. این موضوع تاثیر مستقیمی در جذب سرمایه‌های خرد نیز دارد. شما با رصد این نوع اطلاعات می‌توانید روندی را برای رشد یا نزول قیمت سهم تصور کنید. برای اطلاع از سهام شناور آزاد می‌توانید عدد Floating stock را بررسی کنید. بهترین منبع برای به‌دست‌آوردن مقدار سهم شناور مراجعه به سایت شرکت مدیریت فناوری بورس تهران است. بعد از ورود به سایت نماد شرکتی که می‌خواهید را وارد کنید تا همه اطلاعات آن مانند سهم شناور آزاد را ببینید. درصد سهام شناور آزاد یکی شرکت و تعداد سهم‌های کل آن اعداد مهمی هستند که روی تحلیل و بررسی‌های شما تاثیر زیادی خواهند داشت.
تاثیر میزان سهام شناور آزاد در قیمت سهم
در قسمت‌های قبل توضیحاتی را بیان کردیم که سهام شناور و تعداد آن می‌تواند روی بررسی‌های شما برای پیش‌بینی قیمت‌ها تاثیر زیادی داشته باشد. زمانی که شرکتی شناوری کمی دارد، تعداد سهامی که از آن می‌توان معامله کرد، کم هستند و همین موضوع تاثیری مستقیم روی امکان نقد‌شوندگی سهم خواهد داشت. نکته دیگر این نماد این است که به‌سادگی نماد و سهام آن می‌تواند دستخوش هیجان قیمتی بازار شود. برای تغییر قیمت سهم این نماد نیاز به نقدینگی خیلی بالایی نیست. کافی است افراد یا شرکت‌هایی بخواهند تا آن را از حالت معاملاتی خاصی مثلا به صف خرید برسانند.
اگر شناوری سهام نماد بالا باشد و صف فروش تشکیل شود، ممکن است در شرایطی با صف سنگینی رو‌به‌رو شویم. مثلا اگر بیش از 40 درصد سهام شرکتی به‌صورت سهام شناور آزاد باشند. دارندگان سهم‌های این شرکت ممکن است بخواهند سهم خود را با قیمتی دلخواه در بازه مجاز بفروشند. تصور کنید که صف فروشی به این بزرگی برای شرکت می‌تواند چه فرایندی روی قیمت سهم و وضعیت نماد داشته باشد. اما همین شناوری بالا اجازه دست‌کاری‌های قیمت را با مبلغ‌های کم نمی‌دهد. معمولا افراد سودجو سعی می‌کنند با دست‌کاری قیمت سهم‌هایی سود کنند که سهام شناور آن‌ها پایین است.
آیا امکان تغییر تعداد سهام شناور آزاد شرکت‌ها وجود دارد؟
اگر بخواهیم پاسخی کوتاه به این سوال بدهیم باید بگوییم بله امکان تغییر تعداد سهام شناور آزاد یک نماد وجود دارد. شرکت‌ها و موسساتی که تعداد بیشتری از سهام یک شرکت را دارند ممکن است بخواهند همه یا بخشی از آن را بفروشند. بعد از فروش ممکن است سهم این شرکت‌ها به دست خریدان خرد برسد و شناوری شرکت تغییر کند و تعداد سهام شناور آن بیشتر شود. عکس همین فرایند نیز می‌تواند رخ دهد. کافی است موسسه‌ای یا سهام‌دار راهبردی تصمیم بگیرد، بخشی از سهام افراد عمومی را از آن‌ها بخرد. میزانی که به سهام سهام‌داران راهبردی و مدیریتی اضافه می‌شود، از تعداد سهام شناور شرکت کم خواهد کرد.
حال بهتر فهمیده‌اید که میزان و تعداد سهم شناور آزاد می‌تواند معیار خوبی برای بررسی روند انتقالات و قیمت سهم باشد. این موضوع باعث شده تا شرکت‌ها با‌توجه به گزارش‌های دوره‌ای خود که روی سایت کدال قرار می‌‌دهند، میزان سهام شناور آزاد را محاسبه و به‌روز‌رسانی می‌کنند. خریداران و تحلیل‌گران باید این اعداد را بررسی کنند تا بتوانند درباره رفتار قیمتی سهم پیش‌بینی‌ها بهتری داشته باشند.
بهترین میزان سهام شناور آزاد چند درصد است؟
یکی از سوالاتی که شاید برای شما هم پیش آمده باشد، این است که آیا عدد مشخصی برای بهترین وضعیت میزان سهام شناور وجود دارد یا خیر. حداقل مقدار سهام شناور یک شرکت در بورس باید 5 درصد سهام آن باشد. اما مقداری به‌عنوان درصد حداکثر برای این عدد وجود ندارد. به‌این‌ترتیب ممکن است یک سهام‌دار عمده بخواهد درصد زیادی از سهام یک شرکت را با رعایت ضوابط و قوانین در بازار به خریداران خرد بفروشد.
معمولا بررسی این موضوع کار ساده و آسانی نیست. شما باید همه موارد را درباره بررسی آن شرکت تحلیل کنید. اما اگر بخواهیم خیال شما را تا حدی آسوده کنیم باید بگوییم هر‌چه درصد شناوری به میانگین شناوری نزدیک‌تر باشد، معمولا بهتر است. این عدد از روی تجربه به دست آمده و بهتر است برای شرکت یا نمادی خاص درباره آن بیشتر فکر شود. به‌عنوان‌مثال میانگین شناوری هر‌چه به عددی حدود 21 درصد نزدیک‌تر باشد، برای شرکت‌های بورسی و فرابورسی بهتر است.
کلام آخر
در این مقاله سعی کردیم توضیحات کامل جامعی را درباره سهام شناور آزاد مطرح کنیم. اگر دوست دارید بدانید این عدد چیست، چه مواردی را از یک نماد نشان می‌دهد و چه کاربرد‌هایی دارد، بهتر است این مطلب را کامل و با دقت زیاد مطالعه کنید. بعد از معرفی و توضیح مفهوم شناوری برای یک سهم سعی کردیم درباره کاربرد و اهمیت آن مطالب و نکاتی را مطرح کنیم که برای تحلیل‌گران و حتی افرادی که در بورس تازه‌کار هستند نیز مفید باشد. نظر شما درباره درصد و عدد شناوری مناسب چیست؟ آیا در بررسی‌هایی که روی سهم‌ها و روند قیمتی آن‌ها از عدد شناوری سهم استفاده می‌کنید؟ چه زمانی اهمیت این درصد برای شما یا یک شرکت بیشتر خواهد بود؟
اگر دوست دارید اطلاعات مفیدی درباره سهام شناور در اختیار دوستان خود قرار دهید، حتما این مقاله را با آن‌ها به اشتراک بگذارید. بهتری است درباره سهام شناور شرکت‌ها با دوستان خود نیز صحبت کرده و نظر آن‌ها را جویا شوید.
برای یادگیری “انواع سهام” مسیر زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم:
