سهام شناور در بورس چیست؟

یکی از بازار های مالی مهم در ایران، بازار بورس است که سرمایه گذاران زیادی را به خود جذب در طی سال های اخیر جذب کرده است. برای اینکه بتوانید در این بازار موفق باشید، باید ابتدا آموزش های لازم را ببنید یا حداقل با اصطلاحات رایج آن آشنا باشید را  تا بتوانید راحت تر و بهتر به خرید و فروش سهام بپردازید. یکی از اصطلاحاتی که در بورس رایج است، سهام شناور (Free float) است که در ادامه این مقاله به بررسی این اصطلاح می پردازیم؛ با ما تا انتهای مقاله همراه باشید.

سهام شناور چیست؟

به طور کلی می توان سهام داران یک شرکت را به دو دسته کلی تقسیم کرد: سهام داران عمده و سهام داران خرد. در بحث سهام داران عمده شرکت ها برخی از سهام داران هستند که حجم و مقدار بیشتری از سهام را در اختیار دارند و هم اینکه قصد فروش سهام خود را حتی در بلند مدت ندارند؛ معمولا مقدار و حجم بیشتری از سهام یک شرکت در اختیار چنین افرادی است (معمولا بیش از 5%)؛ هدف اصلی این افراد کسب سود در کوتاه مدت یا میان مدت نیست، بلکه بیشتر به دنبال کسب صمت مدیرین در شرکت و کسب سود در بلند مدت هستند.

در میان سهام داران یک شرکت عده دیگری هستند که درصد کمتری از سهام شرکت را در اختیار دارند و معمولا این افراد سهام خود را برای میان مدت یا کوتاه مدت نگه داری می کنند، هدف آن ها کسب سود در کوتاه مدت یا میان مدت است و پس از آن به طور کلی سرمایه خود را از شرکت خارج می کنند تا از لیست سهام داران آن شرکت بیرون بیایند. سهام شناور را می توان برای این افراد تعریف کرد.

افرادی که در کوتاه مدت سهام شرکت را خرید و نگه داری می کنند که به آن ها سهام داران خرد نیز گفته می شود. در واقع می توان  اینگونه گفت که از کل سهام یک شرکت  درصد بیشتری از آن در دست سهام دار عمده است که معمولا ثابت می ماند، فروخته نمی شود و در بلند مدت مقدار آن تغییر زیادی نمی کند؛ باقی مانده سهام که در دست سهام دار خرد است به عنوان سهام شناور نیز در نظر گرفته می شود.

مثال هایی از سهام شناور در بورس ایران

شرکت ایران خودرو (خودرو) را در نظر بگیرید. این شرکت دارای 301/656/068/000 واحد  سهام است (بیش از 300 میلیارد واحد سهم). میزان سهام شناور این شرکت قدیمی در بازار بورس به میزان 36% (معادل با 108/596/184/480 میلیارد واحد سهم) است. بدین معنی است که 36% سهام شرکت ایران خودرو در بازار در اختیار سهام داران خرد می باشد و در بازار معامله می شود؛ اما 64% سهام آن در اختیار سهام داران عمده است که معمولا ثابت است و کم پیش می آید که خرید و فروشی روی آن ها انجام شود.

شرکت معدني ‌و صنعتي‌ چادرملو (كچاد) را در نظر بگیرید. این شرکت دارای 271/500/000/000 واحد  سهام است (بیش از 270 میلیارد واحد سهم). میزان سهام شناور این شرکت در بازار بورس به میزان 16% (معادل با 43/440/000/000 میلیارد واحد سهم) است. بدین معنی است که 16% سهام معدني ‌و صنعتي‌ چادرملو در بازار در اختیار سهام داران خرد می باشد و در بازار معامله می شود؛ اما 84% سهام آن در اختیار سهام داران عمده است که معمولا ثابت است و کم پیش می آید که خرید و فروشی روی آن ها انجام شود.

سهام شناور به ما چه می گوید؟

برخی از شرکت ها دارای سهام شناور بالا هستند که نشان می دهد مقدار زیادی از سهام شرکت در اختیار سرمایه گذاران خرد است و برخی دیگر از شرکت ها دارای سهام شنارو پایین هستند که نشان می دهد مقدار زیادی از سهام شرکت در اختیار سرمایه گذاران عمده است.

شرکت ‌هایی که سهام شناور بالایی دارند، قیمت سهام آن ها نوسان کمتری را تجربه می کند؛ زیرا در این حالت سهام داران خرد با سرمایه های کوچک خود نمی توانند تغییرات زیادی را در قیمت ایجاد کنند و فقط سهام داران عمده می توانند این کار را انجام دهند؛ ولی در شرکت هایی که شناوری سهام آن ها پایین است، علاوه بر سهام داران عمده، سهام داران خرد هم با سرمایه های کوچ که خود می توانند درصد خوبی از سهام یک شرکت را خریداری کنند و نوسانات چشم گیری را در قیمت ایجاد کنند از طرف دیگر هرچقدر که سهام شناور بیشتر باشد، تعداد سهام بیشتری برای معامله وجود دارد و قابلیت نقدشوندگی سهام بالاتر خواهد بود؛ این موضوع بدین معنی است که سهام بیشتری در اختیار سهام داران خرد است که قصد ندارن برای مدت طولانی سهام خود را نگه داری کنند و احتمال اینکه سهام خود را بفروشند بسیار بالا است؛ در نتیجه، سرمایه گذاران معمولا برای خرید سهام  به سراغ سهام هایی می روند که شناوری بالایی دارند.

همچنین در شرکت هایی که سهام شناور آن ها بالا است، رشد و افزایش قیمت آن ها سخت تر است؛ اما شرکت هایی که شناوری سهام پایینی دارند، رشد و افزایش قیمت آن ها بسیار راحت تر است؛ به همین دلیل هم می توان گفت که باند بازی و فریب سرمایه ‌گذار در شرکت هایی که سهام شناوری پایینی دارد به آسانی امکان پذیر است. اگر بخواهیم نکته منفی درمورد بالا بودن شناوری سهام یک شرکت بگوییم، ممکن است دلیل بالا بودن درصد شناور سهم این باشد که سهامداران اصلی شرکت به سهم اعتمادی نداشته یا به کنترل قیمت سهم تعهدی ندارند.

سخن پایانی

در این مقاله به بررسی سهام شناور پرداختیم. سهام شناور را تعداد سهامی از کل سهام های یک شرکت می دانیم که در اختیار سهام داران خرد است بالا یا پایین بودن سهام شناور یک شرکت نمی تواند به تنهایی نشان دهنده ارزنده بودن سهام یک شرکت باشد، اما می توان از آن اطلاعات خوبی را کسب کرد که تحلیل ما را از سهام مورد نظر بسیار کامل تر می کند.