صرافی غیرمتمرکز چیست؟ بهترین صرافی غیر متمرکز برای ایرانی ها

بازار ارزهای دیجیتال بسیار گسترده است و از بخش های زیادی تشکیل شده که یکی از این بخش های مهم آموزش ارز دیجیتال، صرافی ها هستند که در طول سال های اخیر رشد و توسعه فراوانی پیدا کرده اند. صرافی به عنوان راه ارتباطی بین سرمایه گذاران و بازار ارزهای دیجیتال شناخته شده و درحال حاضر به دو دسته صرافی‌ غیرمتمرکز(Decentralized Exchanges) یا DEX و صرافی متمرکز (Centralized Exchange) یا CEX تقسیم می شود.

در این مقاله قصد داریم تا به بررسی صرافی غیرمتمرکز بپردازیم؛ اگر علاقه مند به آشنایی با این نوع از صرافی ها را دارید؛ تا پایان مقاله با ما همراه شوید.

صرافی غیرمتمرکز چیست؟

همان طور که می دانید، صرافی های ارز دیجیتال به عنوان یک پلتفرم آنلاین عمل می کنند و محلی برای خرید و فروش ارز های دیجیتال حوزه آموزش ترید می باشند. در ابتدا صرافی ها تنها به صورت متمرکز فعالیت می کردند، اما رفته رفته نوع دیگری از صرافی به نام صرافی های غیرمتمکز، فعالیت خود را شروع کردند.

صرافی غیرمتمرکز (Decentralized Exchange) یک پلتفرم آنلاین معاملاتی است که برپایه قراردادهای هوشمند طراحی شده و به کاربران خود اجازه می دهد به طور مستقیم از کیف پول خود، بودن ثبت نام و بدون واسطه به انجام معامله بپردازند.

صرافی غیرمتمرکز DEX چگونه کار می‌کند؟

همان طور که گفته شد، صرافی غیرمتمرکز برپایه قراردادهای هوشمند طراحی می شوند؛ در نتیجه، این صرافی ها بر روی بلاکچین هایی از جمله اتریوم، بایننس اسمارت چین و… ساخته می شوند که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی کنند. برای آشنایی با نحوه کار صرافی غیرمتمرکز ابتدا باید با انواع آن ها نیز آشنا شویم که به سه دسته تقسیم می شوند.

1. بازارساز خودکار (Automated market makers)

این نوع صرافی غیرمتمرکز، نقدینگی لازم برای اجرا سفارشات را از کابران خود تامین می کند. در واقع، در این نوع صرافی غیرمتمرکز، استخرهای نقدینگی مختلفی (به صورت جفت ارز) وجود دارد که کاربران با سپرده ‌گذاری سرمایه خود در آن ها، نقدینگی لازم برای انجام مبادلات صرافی را تامین می ‌کنند.

2. دفتر سفارش (Order book)

در این نوع صرافی غیرمتمرکز برای انجام معاملات از دفتر سفارش یا همان Order Book استفاده می شود. دفاتر سفارش به دو صورت آنچین یا آفچین نگهداری می شوند. در نوع اول، دفتر سفارش‌ ها در بلاک چین ذخیر می شوند؛ اما در نوع دوم، دفتر سفارش ‌ها در خارج از بلاک چین ذخیر می شوند و تنها تراکنش نهایی معاملات است که در بلاک چین ثبت می ‌شود.

3. تجمیع ‌کننده نقدینگی (Aggregators)

در این نوع صرافی غیرمتمرکز، نقدینگی از صرافی های غیرمتمرکز مختلف جمع ‌آوری و سفارش کاربران انجام می شود. این کار سبب می شود که کاربران با بهترین و پایین ترین قیمت، معاملات خود را انجام دهند.

شاید نحوه کار صرافی های غیرمتمرکز در جزئیات باهم متفاوت باشد، اما در نهایت همه آن ها به کاربران خود اجازه می دهند که معاملات خود را به طور مستقیم و بدون واسطه از طریق قراردادهای هوشمند انجام دهند.

تفاوت صرافی متمرکز و صرافی غیرمتمرکز

به طور کلی، مهم ترین تفاوت بین صرافی غیرمتمرکز و صرافی متمرکز در احراز هویت کاربران است. در صرافی های متمرکز، کاربران باید حساب کاربری خود را احراز هویت، دارایی خود را به حساب کاربری خود در صرافی منتقل و سپس به انجام معامله بپردازد؛ اما کاربران در صرافی های غیر متمرکز نیازی به احراز هویت و انتقال دارایی خود به حساب کاربری خود در صرافی ندارند.

در واقع، معامله گران می توانند دارایی خود را در کیف پول خود نگه دارند و صرفا با اتصال کیف پول خود به صرافی‌ غیرمتمرکز و از طریق قراردادهای هوشمند، معامله خود را انجام دهند.

مهم ‌ترین نکات در زمان هنگام انتخاب صرافی غیرمتمرکز

درحال حاضر صرافی های غیرمتمرکز زیادی وجود دارد که می توان از میان آن ها به دلخواه یکی را انتخاب کرد؛ اما قبل از انتخاب یک صرافی غیر متمرکز بهتر است که به موارد زیر توجه کنید:

امنیت Security

امروزه تعداد صرافی هایی ( چه متمرکز و چه غیرمتمرکز) که هک شده اند، بسیار افزایش یافته است. در نتیجه، قبل از انتخاب یک صرافی غیرمتمرکز برای انجام معامله، حتما امنیت آن چک شود.

شهرت Reputation

معمولا صرافی های غیرمتمر توسط DAO (سازمان خودگردان غیرمتمرکز که کنترل آن در دست یک نهاد، واحدی نیست) اداره می شود. هرچه این جامعه قوی تر و شناخته شده تر باشد، احتمال بروز مشکل کمتر خواهد و اگر مشکلی رخ دهد، احتمال هم فکری و حل آن بیشتر خواهد بود.

تجربه کاربری User Experience

برخی از صرافی های غیرمتمرکز دارای رابط کاربری پیچیده ای هستند. در انتخاب صرافی غیرمتمرکز حتما به این مورد دقت کنید و صرافی را انتخاب کنید که کار با آن برای شما راحت باشد.

یکپارچه‌سازی با کیف پول Integration with Wallets

همان طور که گفته شد، در صرافی های غیرمتمرکز نیاز به ارسال دارایی خود به صرافی ندارید و فقط باید کیف پول خود را به صرافی متصل کنید. برای اینکار حتما بررسی کنید صرافی غیرمتمرکز موردنظر به کیف پول شما متصل می شود یا خیر. اکثر صرافی های غیرمتمرکز به کیف پول های محبوب و شناخته شده از جمله تراست ولت، متاماسک متصل می شوند، اما با این حال، بهتر است که بررسی شود.

هزینه‌ها Fees

تمامی صرافی های غیرمتمرکز برای اجرای معاملات، کارمزد دریافت می کنند. برخی از صرافی ها کارمزد کمتری دریافت می کنند. حتما قبل از انجام معامله خود، میزان کارمزد آن را بررسی کنید.

بهترین صرافی های غیرمتمرکز

همان طور که می دانید، درحال حاضرصرافی های غیرمتمرکز زیادی درحال فعالیت هستند که در ادامه به برخی از بهترین های آن ها اشاره می کنیم:

1. Uniswap

یونی سواپ یکی از بزرگ ‌ترین صرافی‌های غیرمتمرکز حال حاضر بازار کریپتو است که بر بستر بلاکچین اتریوم طراحی شده است؛ اما این صرافی غیرمتمرکز از دیگر بلاکچین ها از جمله Binance Smart Chain، Polygon، Celo، Optimism و Arbitrum پشتیبانی می‌ کند.

2. OKX

اوکی اکس یکی دیگر از صرافی غیرمترکز بازار ارزهای دیجیتال است که از محبوبیت بسیار بالایی برخوردار بوده و جزء صرافی های غیرمتمرکز تجمیع‌ کننده نقدینگی فعالیت می‌ کند. این صرافی قیمت ‌های بیش از 200 صرافی غیرمتمرکز دیگر را بررسی و باعث می شود که معامله گران بتوانند معاملات خود را در بهترین و پایین ترین قیمت ممکن انجام دهند.

3. 1Inch

وان اینچ جزء صرافی های غیرمتمرکز تجمیع‌ کننده قیمت است که به کاربران خود کمک می کند تا بهترین و پایین ترین قیمت را بریا انجام معامله خود در میان صرافی های غیرمتمرکز مختلف پیدا کنند. از امکانات مهم دیگر وان اینچ، تامین استخرهای نقدینگی می باشد که کاربران با این کار می توانند پاداش دریافت کنند.

4. PancakeSwap

پنکیک سواپ را می توان به عنوان بهترین صرافی غیرمتمرکزی که بر بستر بلاک چین بایننس اسمارت چین فعالیت می کند، درنظر گرفت. پنکیک سواپ دارای رابط کاربری ساده، کارمزد پایین و امکانات دیگری است که آن را میان فعالین بازار کریپتو، محبوب و معروف کرده است.

5. IDEX

آی دکس از دیگر صرافی های غیرمتمرکز است که همانند یونی سواپ بر بستر بلاک چین اتریم طراحی شده و امکاناتی از جمله امنیت بالا، کارمزد پایینف رابط کاربری ساده، تامین نقدینگی و سرعت بالا را نیز برای کاربران خود فراهم کرده است.

6. Binance DEX

کمتر کسی است که در بازار کریپتو فعالیت کرده باشد و نام صرافی بایننس، بزرگ ترین صرافی حال حاضر بازار کریپتو را نشنیده باشد. این صرافی، علاوه بر نسخه متمرکز خود، دارای نسخه غیرمتمرکز نیز می باشد که بر بستر بلاکچین بایننس اسمارت چین به وجود آمده است. این صرافی غیرمتمرکز دارای رابط کاربری ساده ای بوده و کارمزد آن بسیار پایین است.

7. Quickswap

صرافی غیرمتمرکز کوئیک سواپ بر بستربلاکچین پالیگان طراحی شده و از تکنولوژی های لایه دو پالیگان نیز بهره می ‌برد؛ در نتیجه، دارای سرعت بسیار بالایی بوده و کارمزد تراکنش ها در آن بسیار پایین است.

مزایای صرافی غیر متمرکز

صرافی‌ های غیرمتمرکز دارای مزایای مختلفی می باشند که مهم ترین های آن عبارت انداز:

1. در دسترس بودن توکن‌ها Token Availability

در صرافی‌های غیرمتمرکز توکن های بسیار بیشتری به نسبت صرافی های متمرکز لیست شده و می توان راحت تر توکن های جدید پرپتانسیل را در صرافی های غیرمتمرکز پیدا کرد.

2. ناشناس بودن Anonymity

در صرافی های غیرمتمرکز نیازی به احراز هویت نیست و کاربران بدون اینکه شناخته شوند، می توانند معاملات خود را انجام دهند.

3. کاهش ریسک طرف مقابل Reduced counterparty risk

در صرافی‌های غیرمتمرکز، معاملات بدون واسطه و براساس قراردادهای هوشمند انجام می شود. در نتیجه، قرارداد تایید شده به صورت خودکار انجام می شود و طرف مقابل قرارداد نمی تواند به تعهدات بخش یا کل قرارداد خود پایبند نباشد.

4. کاهش خطرات امنیتی Reduced Security Risks

در صرافی های غیرمتمرکز نیازی به انتقال دارای به صرافی نیست و دارایی در کیف پول نگه داشته می شود؛ در نتیجه، امنیت بسیار بیشتری نسبت به صرافی های متمرکز دارند.

5. همیشه تحت نظارت یا مجوز نیست Not always regulated or licensed

همان طور که می دانید، برای استفاده از صرافی های متمرکز نیاز است که حساب کاربری خود را احراز هویت کنیم؛ اما متاسفانه به دلیل تحریم هایی که علیه ایران نیز وجود دارد، احراز هویت ایرانی ها در صرافی های متمرکز خارجی امکان پذیر نیست.

صرافی های غیرمتمرکز این مشکل را نیز به خوبی حل می کنند؛ زیرا برای استفاده از آن ها نیازی به ساخت حساب کاربری و احراز هویت آن نیست. فقط کافی است که یک کیف پول نصب کنید، کیف پول خود را شارژ کنید و سپس کیف پول خود را به صرافی غیرمتمرکز متصل کنید تا بتوانید به انجام معامله در صرافی بپردازید.

6. جلوگیری از دستکاری در معاملات Prevent manipulation in transactions

همان طور که گفته شد، در صرافی‌های غیرمتمرکز، معاملات بدون واسطه و براساس قراردادهای هوشمند انجام می شود. ئر نتیجه، هیچ واسطه ای وجود ندارد که قیمت را دست کاری کند.

معایب صرافی غیرمتمرکز

صرافی ‌های غیرمتمرکز درکنار مزایایی که دارند، معایبی نیز خواهند داشت که در ادامه به بررسی مهم ترین های آن می پردازیم:

1. پیچیدگی کار با آن ها The complexity of working with DEXs

برخی از صرافی های غیرمتمرکز دارای رابط کاربری پیچیده ای بوده و کار با آن ها کمی سخت است. قبل از انجام معامله در صرافی های غیرمتمرکز ابتدا باید کمی در محیط آن جستجو کرد تا نحوه کار با آن را به خوبی یاد گرفت؛ زیرا اگر نتواننیم به درستی از آن ها استفاده کنیم، ممکن است که معاملاتی ضرردهی را به اشتباه انجام دهیم.

2. آسیب‌ پذیری ‌های قرارداد هوشمند Smart contract vulnerabilities

تیم سازنده و طراح صرافی های غیرمتمرکز از نظر فنی همه موارد را با دقت بالا بررسی کنند؛ زیرا اگر اشکال فنی در صرافی غیرمتمرکز وجود داشته باشد، صرافی ممکن است که دچار هک‌ و آسیب های مختلفی شود.

3. لیست توکن‌ های بررسی ‌نشده Unvetted token listings

برخلاف صرافی های غیرمتمرکز که لیست شدن یک ارزدیجیتال در آن ها دارای پروسه خاصی است، در صرافی های غیرمترکز به راحتی می توان یک ارز دیجیتال جدید را لیست کرد و نیاز به گذراندن پروسه خاصی برای دریافت تاییدیه های لازم نیست.

این موضوع سبب شده که افراد کلاهبردار و سودجو با لیست کردن ارزهای خود به دنبال کلاهبرداری از معامله گران و سرمایه گذاران باشند.

4. ریسک نقدینگی Liquidity Risk

با اینکه صرافی های غیر متمرکز چند سالی است که فعالیت می کنند، اما هنوز بیشتر حجم معاملات در صرافی های متمرکز است و بخض اصلی نقدینگی در این صرافی ها می باشد. کمبود نقدینگی در صرافی های غیرمتمرکز سبب شده که گاهی معاملات با قیمت های بالاتری انجام شود یا حتی اصلا انجام نشود.

5. سرعت پایین Low Speed

تایید و اجرای معاملات در یک صرافی غیرمتمرکز ممکن است که گاهی به دلیل نقدینگی پایین با تاخیر انجام شود.

نتیجه گیری

درحال حاضر صرافی‌ های غیرمتمرکز فعالیت خود را تازه شروع کرده اند و به نوعی تازه وارد دنیای کریپتو می باشند؛ اما با این حال در همین مدت کوتاه توانسته اند که کاربران زیادی را به خو جذب کنند. مزیت اصلی صرافی غیرمتمرکز این است که به کاربران خود اجازه می‌ دهد تا به مبادله ارزهای دیجیتال به طور مستقیم از کیف پول خود و بدون واسطه بپردازند.

به طور کلی، صرافی های غیرمتمرکز باتوجه به مزایایی که دارند، گزینه های بهتری از صرافی‌ های متمرکز به ویژه برای ایرانیان که نمی توانند حساب های خود را در صرافی های متمرکز خارجی احراز هویت کنند، می باشند.