حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال چیست؟

تحلیل تکنیکال راهی برای پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌بینی روند بازار، براساس نمودارهای قیمت در بازه زمانی مشخص است. نمودارها گویای مطالب بسیاری هستند و با استخراج آمار و ارقام مختلف از آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توان نتیجه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری‌‌‌‌‌‌‌‌‌های کارآمد داشت. حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال دو مورد از اطلاعاتی هستند که از بررسی نمودارها به‌‌‌‌‌‌‌‌‌دست می‌‌‌‌‌‌‌‌‌آیند. کافی است نمودار سهامی که مورد نظر دارید را بررسی کرده و سطوح حمایت و مقاومت آن را به‌‌‌‌‌‌‌‌‌دست آورید. سپس خواهید دید که چگونه این سطوح در انتخاب خرید یا فروش به شما کمک خواهند کرد.
در این مقاله با مفهوم حمایت و مقاومت و نحوه ترسیم آن در نمودارهای قیمت-زمان آشنا خواهید شد، و خواهید دید که تا چه حد در موفقیت شما در بازار سرمایه مؤثر هستند.

حمایت و مقاومت در بورس

روند و حرکت قیمت در بازار، با میزان عرضه و تقاضا مشخص می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. چنان‌‌‌‌‌‌‌‌‌چه عرضه زیاد شود، قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها کاهش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌یابند، و اگر تقاضا زیاد شود قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها افزایش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌یابند. حالتی که عرضه و تقاضا برابر باشند و قیمت ثابت بماند، عملاً برای بازارهای آزادی مانند بورس وجود ندارد. حال که ارتباط بین عرضه و تقاضا و حرکت بازار را دیدید، نوبت به مفهوم حمایت و مقاومت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌رسد.

سطح حمایت

زمانی که قیمت سهام در بازار به جایی برسد که قدرت خرید سهام‌‌‌‌‌‌‌‌‌داران بالا رفته و تمایل به خرید زیاد است، یا به عبارت بهتر تقاضا زیاد شود، انتظار داریم که قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها نیز افزایش یابند. در چنین حالتی سطحی در نمودار قیمت به وجود می‌‌‌‌‌‌‌‌‌آید که به آن سطح حمایتی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌گویند. یعنی بازار با افزایش تقاضا، برای رشد قیمت حمایت شده‌‌‌‌‌‌‌‌‌است.

سطح مقاومت

در مفهوم مقاومت، همه‌‌‌‌‌‌‌‌‌چیز برعکس حالت حمایت است. قیمت سهام در این شرایط، تا جایی بالا رفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌است، که سهام‌‌‌‌‌‌‌‌‌داران علاقه‌‌‌‌‌‌‌‌‌مند به فروش سهام خود هستند، یعنی عرضه افزایش یافته‌‌‌‌‌‌‌‌‌است. در چنین موقعیتی، سطحی در نمودار قیمت پدید می‌‌‌‌‌‌‌‌‌آید که به آن سطح مقاومتی گفته می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. انتظار این است که قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها به دلیل عرضه زیاد سهام، با عبور از این سطح کاهش پیدا کنند.

حمایت و مقاومت در فارکس

در بازار ارز جهانی یا فارکس نیز تعاریف به همین صورت هستند. سطوح مقاومت و حمایت، به قله‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و دره‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی گفته می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود، که در زمان گذر روند حرکتی قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها به ترتیب از زیاد به کم و از کم به زیاد شکل گرفته‌‌‌‌‌‌‌‌‌است. در فارکس نیز این عرضه و تقاضا هستند که مقاومت و حمایت را شکل می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند. در ادامه خواهیم دید که روش ترسیم و تحلیل حمایت و مقاومت در فارکس با حمایت و مقاومت در بورس یکسان است.

نحوه ترسیم خطوط مقاومت و حمایت

وقتی صحبت از ترسیم و استفاده از حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود، نیاز به یک نرم‌‌‌‌‌‌‌‌‌افزار تحلیل نمودارهای بازار سرمایه وجود دارد. چنین نرم‌‌‌‌‌‌‌‌‌افزارهایی شامل ابزارهای کاربردی هستند که کار تحلیل را تا اندازه زیادی راحت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند.
برای ترسیم خطوط مقاومت و حمایت باید به ترتیب زیر عمل کنید.

1.  نمودار بازار مورد نظر خود را در نرم‌‌‌‌‌‌‌‌‌افزار باز کنید.
2. نقاط پیوت کف و سقف نزدیک به قیمت فعلی را در نمودار مشخص کنید. پیوت، میانگین بیشترین قیمت، کم‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین قیمت و قیمت پایانی روز معاملاتی قبلی است. این‌‌‌‌‌‌‌‌‌که پیوت در تحلیل تکنیکال چیست و چه کاربردی دارد، خود بحث مفصلی است که جداگانه به آن پرداخته شده است.
3. نمودار را به حالت خطی برده، و در پایین‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین سطح کف خط افقی سبز رنگی رسم کنید.
4. سپس در همان حالت خطی، در بالاترین قسمت سقف، خط افقی قرمز رنگی رسم کنید.
5. سپس نمودار را به حالت شمع برده، و عملیات فوق را دوباره تکرار کنید. این بار خطوط سقف و کف را در بالاترین و پایین‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین نقطه شمع، که سایه یا Shadow آن است رسم کنید.
6. حال ۴ خط رسم کرده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اید، که دو ناحیه به وجود آورده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند. خطوط قرمز سطح مقاومت و خطوط سبز سطح حمایت را نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند.

تحلیل سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذار از نواحی مقاومت و حمایت

حال زمان آن رسیده است که با استفاده از نواحی مقاومت و حمایتی که یافتید، تحلیل خود از بازار را انجام دهید.
براساس آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌چه در ابتدا نیز گفتیم، باید انتظار داشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌باشید که قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها با عبور از ناحیه مقاومت دچار افت شوند. همچنین عبور قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها از ناحیه حمایتی باید به معنی افزایش آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها باشد. با چنین روشی، خطوط به‌‌‌‌‌‌‌‌‌دست آمده به شکل استاتیک خواهند بود. به این معنی که براساس قیمت فعلی بازار، جایگاه خطوط حمایت و مقاومت، تغییری نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند.

شکسته‌‌‌‌‌‌‌‌‌شدن حمایت و مقاومت

گفتیم که جایگاه سطوح مقاومت و حمایت تغییر نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند. درست است، آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌چه ممکن است تغییر کند، نقش این سطوح است. رویدادی با نام شکست وجود دارد، که گاهی اتفاق می‌‌‌‌‌‌‌‌‌افتد. براساس این رویداد، اگر در زمان مقاومت و حمایت انتظارات برآورده نشوند، خطوط آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها تغییر نقش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند. یعنی اگر به مقاومت برسیم، اما کاهش قیمت دیده نشود و نمودار همچنان به بالا حرکت کند، خط مقاومت فعلی در شکل جدیدی که نمودار به خود گرفته، سطح حمایت خواهد بود. همچنین اگر در نمودار به حمایت برسیم، اما افزایش قیمتی مشاهده نکنیم، حمایت فعلی، جزئی از خط مقاومت در آینده خواهد بود.

روندهای صعودی و نزولی

تا این‌‌‌‌‌‌‌‌‌جا چند بار از اصطلاح روند صحبت کردیم، و منظور حرکت قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها بوده است. اصطلاح روند می‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند به حرکت کلی نمودار نیز اطلاق شود. می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دانیم که قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها همواره دچار رشد و افت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند، اما اگر با وجود تمام قله‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و دره‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که یک نمودار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند داشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌باشد، شیب آن به یکی از دو صورت افزایشی یا کاهشی باشد، روند صعودی یا نزولی شکل می‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیرد.
روندها وقتی با سطوح مقاومت و حمایت ترکیب شوند، معیار خوبی برای تشخیص زمان خرید و فروش خواهند بود. در چنین نمودارهایی، خطوط مقاومت و حمایت، افقی نیستند، بلکه شیبی برابر شیب نمودار اصلی دارند. حال اگر با درنظر گرفتن حداقل دو پیوت، خطوط مقاومت و حمایت را رسم کنید، نمودار بین دو خط موازی محسور شده، و اصطلاحاً کانال تشکیل می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود.
تحلیلی که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید از کانال داشته‌‌‌‌‌‌‌‌‌باشید این است، که اگر قیمت به بالای کانال رسید، وقت فروش است و اگر پایین‌‌‌‌‌‌‌‌‌تر از کانال بود زمان خوبی برای خرید است.

مثالی از روند قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها و شکل‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیری سطوح مقاومت و حمایت

تصور کنید سهام شرکت الف با قیمت ۲۰۰۰ تومان معامله می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. چنانچه افراد زیادی از سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاران این قیمت را مناسب بدانند و با استفاده از تحلیل به این نتیجه برسند که ارزش این سهام باید بیشتر از این مقدار باشد، حجم خرید افزایش یافته درواقع، تقاضا زیاد می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. با این افزایش حجم قیمت تا جایی بالا خواهد رفت، که تحلیل همان سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذارانی که خرید را انجام داده‌‌‌‌‌‌‌‌‌اند، نشان‌‌‌‌‌‌‌‌‌گر نزول قیمت‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها در فاصله زمانی کم باشد. یعنی براساس تحلیل‌‌‌‌‌‌‌‌‌ها وقت فروش رسیده‌‌‌‌‌‌‌‌‌است. حال ممکن است قیمت هر سهم شرکت الف به ۲۸۰۰ تومان رسیده-باشد. در این زمان سهام‌‌‌‌‌‌‌‌‌داران شرکت الف سهام خود را به قیمت ۲۸۰۰ تومان خواهند فروخت. حجم زیاد فروش یا عرضه، برای مثال قیمت را تا ۲۵۰۰ تومان کاهش خواهد داد. در این روند، ۲۰۰۰ تومان اولیه، سطح حمایت و ۲۸۰۰ تومان نهایی سطح مقاومت است.
چنانچه در روند بعدی خرید و فروش سهام همین شرکت، قیمت از کف ۲۵۰۰ تومان تا ۳۰۰۰ تومان بالا برود و در روندهای بعدی نیز به همین ترتیب با افزایش و کاهش‌‌‌‌‌‌‌‌‌هایی که به یک شیب مثبت و افزایشی کلی ختم می-شود، پیش‌‌‌‌‌‌‌‌‌برود، شاهد روند صعودی خواهیم بود. برعکس اگر قیمت از ۲۵۰۰ تومان اولیه به ۲۳۰۰ تومان کاهش یابد، و در روندهای بعدی نیز این کاهش را ادامه دهد، شکست رخ‌‌‌‌‌‌‌‌‌داده و درصورت صعود نکردن، شیب نمودار منفی شده و به روند نزولی تبدیل می‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود.

سخن پایانی

تحلیل تکنیکال به هیچ عنوان ساده نیست. در این مقاله، تنها بخش کوچکی از آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌چه نمودارهای بازار به ما نشان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند را دیدیم. اما خوب است بدانید که سطوح مقاومت و حمایت، از اصلی‌‌‌‌‌‌‌‌‌ترین فاکتورها در تحلیل تکنیکال هستند، و در موارد مختلفی کاربرد دارند.
آن‌‌‌‌‌‌‌‌‌چه مسلم است به صرف دانستن تعاریف اولیه نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید در بازار سرمایه به موفقیت و سود برسید. بنابراین خوب است ابتدا با شرکت در دوره‌‌‌‌‌‌‌‌‌های آموزش فارکس یا آموزش بورس از صفر با اصول سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری و تحلیل بازار آشنا شوید، سپس سرمایه‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذاری را شروع کرده و ببینید که تا چه اندازه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند به رشد مالی شما کمک کند.

برای یادگیری “تحلیل تکنیکال” مسیر زیر را به شما پیشنهاد می‌کنیم: