دیفای (Defi) یا امور مالی غیرمتمرکز چیست؟

عبارت دیفای(DeFi)  به امور مالی غیرمتمرکز گفته می‌شود. این فناوری بر اساس دفتر کل توزیع شده ایمن مشابه آنچه توسط ارزهای دیجیتال استفاده می شود، کار می‌کند. در ایالات متحده، فدرال رزرو و کمیسیون بورس و اوراق بهادار (SEC) قوانینی را برای مؤسسات مالی متمرکز مانند بانک‌ها و کارگزاری‌ها تعریف می‌کنند که مصرف‌کنندگان برای دسترسی مستقیم به سرمایه و خدمات مالی به آن ‌ها تکیه می‌کنند. DeFi، این سیستم مالی متمرکز را با مبادلات دیجیتالی همتا به همتا به چالش می‌کشد.

دیفای (DeFi) هزینه ‌هایی را که بانک ها و سایر شرکت های مالی برای استفاده از خدمات خود دریافت می‌کنند، حذف می‌کند. افراد پول را در یک کیف پول دیجیتال امن نگهداری می‌کنند، می ‌توانند در عرض چند دقیقه پول را انتقال دهند؛ بدون نیاز به احراز هویت و صرفا با اتصال به اینترنت می توانند از DeFi استفاده کند. برای درک بهتر به تفاوت سیستم مالی متمرکز و غیر متمرکز و مثال روشنی از آن ‌ها می‌پردازیم.

امور مالی متمرکز

در امور مالی متمرکز، پول توسط بانک ها و اشخاص ثالث نگهداری می ‌شود که جابجایی پول بین طرفین را مدیریت می‌کنند و برای استفاده از هر خدمات، کارمزد دریافت می‌کنند. مانند حساب بانکی و کارت اعتباری؛ با مراجعه به بانک، یک حساب جاری باز کرده و آن را با مبلغی شارژ می کنید، سپس با دریافت کارت اعتباری، شما می توانید خرید های خود را انجام دهید، بانک نیز بر تمام تراکنش های شما با کارت اعتباری نظارت دارد و هنگامی که تراکنشی انجام می دهید، مبلغ از حساب شما کسر و به حساب فروشنده واریز می شود.

امور مالی غیرمتمرکز

امور مالی غیرمتمرکز با اجازه دادن به افراد، بازرگانان و مشاغل برای انجام تراکنش‌ های مالی از طریق فناوری های جدید، واسطه‌ ها را حذف می‌کند.

هر جا که اتصال اینترنتی وجود داشته باشد، افراد می ‌توانند با استفاده از نرم افزار های دیفای که اقدامات مالی را در پایگاه های داده مالی توزیع شده ثبت و تأیید می‌کند، قرض دهند، تجارت کنند و وام بگیرند. پایگاه داده توزیع شده در مکان ‌های مختلف قابل دسترسی است زیرا داده ‌ها را از همه کاربران جمع ‌آوری می‌کند و از مکانیزم اجماع برای تأیید آن استفاده می‌کند.

Defi  این امکان را می‌دهد که هر کسی از خدمات مالی در هر مکانی استفاده کند، صرف نظر از اینکه چه کسی یا کجاست. برنامه‌ های دیفای (DeFi) به کاربران کنترل بیشتری بر پول خود می‌ دهد به طوری که از طریق کیف پول ‌های شخصی، می توانند از خدمات تجاری متنوعی استفاده کنند.

آموزش دیفای (DeFi)

برای بسیاری از افراد سوال پیش می‌آید که دیفای چگونه کار  می‌کند؟

برای بررسی نحوه کارکرد دیفای، ابتدا لازم است نحوه کارکرد بلاک چین را مورد بررسی قرار دهیم، در بلاک چین، تراکنش ها در بلاک ها ثبت می شود و سپس توسط نود ها تایید می شود. اگر این تایید کننده ها در مورد تمام تراکنش های موجود در بلاک به توافق برسند، بلاک بسته و تراکنش های داخل بلاک تایید می شود؛ سپس، بلاک ایجاد شده به بلاک چین اضافه می شود؛ سپس، بلاک ها به یکدیگر  متصل (زنجیر) می ‌شوند و بلاک چین ساخته می شود.

هر بلاک دارای یک هش است که حاوی خلاصه ای از اطلاعات موجود در بلاک است؛ همچنین، دارای هش بلاک قبلی خود نیز است؛ در نتیجه، شما برای دسترسی به اطلاعات یک بلاک نیاز به هش بلاک قبلی دارید، بنابراین هیچ راهی برای تغییر زنجیره بلاک وجود ندارد. این مفهوم همراه با سایر پروتکل‌های امنیتی، ماهیت امن یک بلاک چین را فراهم می‌کند.

امور مالی غیرمتمرکز بر بستر یک شبکه بلاک چین راه ‌اندازی می ‌شود که به وسیله برنامه هایی به نام dApps که قرارداد هوشمند هستند، اجرا می شود و خدماتی را به کاربر ارائه می دهد؛ هر بلاک چینی مانند اتریوم یا کاردانو که قرارداد های هوشمند را ارائه می دهد، می تواند میزبان ساخت یک DApps باشد.

برای درک بهتر این موضوع باید بگوییم دیفای یک بستر است که برنامه ‌های مختلفی روی آن پیاده سازی می ‌شود مانند پلتفرم اندروید که می ‌توان برنامه ‌های مالی مانند آپ را روی آن نصب کرد. روی پلتفرم دیفای نیز می ‌توان برنامه ‌های غیر متمرکز مالی مانند آوه و رپیت بیت کوین اشاره کرد که هر یک با هدف مشخصی کار می‌کنند.

کاربرد DeFi

• صرافی غیرمتمرکز: تراکنش های مالی همتا به همتا (P2P) یکی از مقدمات اصلی DeFi است، تراکنش P2P جایی است که دو طرف توافق می‌کنند که ارز دیجیتال را برای کالاها یا خدمات بدون دخالت شخص ثالث مبادله کنند.

• وام گرفتن و وام دادن: در DeFi، اگر کسی نیاز به وام داشته باشد، برآورده می شود، پروتکل ‌های وام دهی و دریافت وام جزو خدمات در دیفای است. از مزایای آن می توان به عدم نیاز به احراز هویت، عدم نیاز به تایید یک نهاد متمرکز، ارائه وثیقه در قالب دارایی دیجیتال و انجام سریع فرآیند دریافت وام اشاره کرد. فرایند وام از طریق یک مبادله همتا به همتا (P2P ) انجام می شود ، یک الگوریتم شرایط همتایان (وام دهنده و وام گیرنده) را با هم مطابقت می ‌دهد و وام صادر می‌ شود. پرداخت ‌های P2P  از طریق یک برنامه غیرمتمرکز یا dApp انجام می ‌شود.

مزیت های دیفای

• قابلیت دسترسی: هر کسی با اتصال به اینترنت و داشتن یک کیف پول ارز دیجیتال می تواند به یک پلتفرم DeFi دسترسی داشته باشد و تراکنش ها بدون هیچ گونه محدودیت جغرافیایی انجام می‌ شود.
• کارمزد کم و نرخ بهره بالا: DeFi هر دو طرف را قادر می ‌سازد تا مستقیماً در مورد نرخ ‌های بهره مذاکره کرده و از طریق اپلیکیشن ‌های DeFi وام بدهند.
• امنیت و شفافیت: قراردادهای هوشمند منتشر شده در یک بلاکچین و سوابق تراکنش های تکمیل شده در دسترس هر کسی است که می ‌تواند بررسی کند، اما هویت شما را فاش نمی‌کند. بلاکچین ها تغییر ناپذیر هستند، یعنی نمی ‌توان آن ‌ها را تغییر داد.
• غیرمتمرکز بودن: پلتفرم ‌های DeFi به هیچ مؤسسه مالی متمرکزی متکی نیستند و در معرض مشکلات یا ورشکستگی نیستند. ماهیت غیرمتمرکز پروتکل های DeFi این خطر را کاهش می‌دهد.

توکن دیفای چیست؟

معمولا هر DeFi دارای توکن بومی خود است، توکن ‌های DeFi، ارزهای دیجیتالی هستند که با پروژه  DeFi خود مرتبط هستند. اغلب، این توکن ‌ها در بستر پروتکل DeFi مورد استفاده قرار می گیرند که از نظر فنی آن‌ ها را به شکلی از توکن کاربردی تبدیل می‌کند.

به طور معمول، توسعه دهندگان دیفای، این توکن ها را بر بستر هر بلاکچینی که dApp خود را روی آن می‌سازند، راه اندازی می‌کنند. از آنجایی که بیشتر فعالیت ها در دیفای بر روی بلاکچین اتریوم است، اکثر توکن‌های DeFi از استاندارد توکن ERC-20 اتریوم پیروی می‌کنند.

در این بستر با پروژه ‌های گوناگون راه‌ اندازی می ‌شوند. از جمله معروف ‌ترین توکن های حوزه دیفای می ‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پنکیک سوآپ
• یونی سوآپ
• کرو
• لیدو
• فرکس
• آوه

ثبت نام در دیفای Defi

ثبت نام در دیفای به دو منظور انجام می‌شود. گروه اول کاربرانی هستند که قصد دارند به عنوان اعتبارسنج یا همان نود فعالیت کنند. اگر فردی بخواهد به عنوان اعتبار سنج فعالیت کند باید مراحلی را طی کند و به نوعی برای توسعه دهنگان آن پروژه احراز هویت شود. گروه دوم کاربران عادی هستند که نیازی به ثبت نام و احراز هویت ندارند، تنها کاری که لازم است انجام دهند، باید کیف پول خود را به یکی از پلتفرم ‌های مورد نظر که در بستر دیفای فعالیت می‌کند، متصل کنند.

سخن پایانی

در مقاله سعی شد تا شما را با حوزه دیفای  آشنا کنیم؛ حوزه دیفای یکی از مهم ترین و محبوب ترین بخش از دنیای بلاکچین و ارز های دیجیتال است، زیرا با مهم ترین هدف ارز های دیجیتال به خصوص بیت کوین، همسو است؛ اینکه شما با دیفای می توانید به طور کاملا ناشناس، امور مالی خود را انجام دهید؛ اما نکته ای که می ماند این است که حوزه دیفای جز بخش های نوپای بلاکچین است و چالش های بسیاری را در مسیر خود دارد، اما با توجه به پتانسیل های فراوانی که دارد، آینده ای روشن برای آن را می توان متصور بود.