اتریوم چیست؟ هر آنچه باید قبل از سرمایه گذاری در ارز اتریوم بدانید
ارز اتریوم Ethereum یک سیستم بلاک چین غیرمتمرکز منبع باز است که ارز دیجیتال آن با نماد ETH در بازار معامله می شود. اتریوم به عنوان یک پلتفرم بلاک چینی به منظور پشتیبانی از قراردادهای هوشمند و تراکنش های مالی ایمن ایجاد شده است. قراردادهای هوشمند، به برنامه های غیرمتمرکز یا همان DApps اجازه می دهد، در صورتی که شرایط فراهم شد، اجرا شوند. این برنامه های غیر متمرکز شامل بازی ها، امور مالی غیر متمرکز Defi و توکن های غیر مثلی NFT و… است.
رتبه فعلی ارز دیجیتال اتریوم در CoinMarketCap دوم است و ارزش بازار آن بیش از 162 میلیارد دلار است. تعداد کوین های در گردش آن بیش از 122,373,866 و تعداد عرضه نهایی آن مشخص نیست.
اتریوم چیست؟
فهرست مطالب
اتریوم اولین بار در سال 2013 توسط ویتالیک بوترین ارائه شد. بوترین، همراه با سایر بنیانگذاران، در عرضه اولیه اتریوم (تابستان 2014)، موفق به جذب 18.3 میلیون دلار شد. قیمت اتریوم در عرضه اولیه (ICO) 0.311 دلار بود.
در می 2015، نسخه اولیه و آزمایشی شبکه اتریوم، با عنوان المپیک (Olympic) عرضه شد؛ یک شبکه خصوصی بود که به توسعه دهندگان اتریوم این امکان را می داد تا قبل از عرضه عمومی اتریوم، با شبکه آزمایشی آن کار کنند، عیب و نقصهای موجود در آن را یافته و آنها را حل کنند.
توسعه دهندگان آن در 30 جولای 2015، نسخه اولیه و اصلی شبکه اتریوم را با عنوان فرانتیر (Frontier) به صورت عمومی منتشر کردند. در این نسخه کاربران میتوانستند اتر (ETH) را خرید و فروش کنند، اتر را در شبکه اتریوم استخراج کنند، قراردادهای هوشمند و برنامههای غیرمتمرکز را ایجاد کرده و آزمایش کنند.
هدف اتریوم تبدیل شدن به یک پلتفرم جهانی برای برنامههای غیرمتمرکز است که به کاربران از سراسر جهان اجازه میدهد نرم افزارهایی را بنویسند و اجرا کنند که در برابر سانسور، خرابی و تقلب مقاوم است.
بنیانگذاران ارز دیجیتال اتریوم چه کسانی هستند؟
از سال 2013 که استارت پروژه اتریوم توسط ویتالیک بوترین زده شد، اعضای اصلی تیم آن تغییراتی داشته است. در ابتدا تیم اصلی پروژه شامل ویتالیک بوترین (Vitalik Buterin)، میهای آلیزی (Mihai Alisie)، آنتونی دیلوریو (Anthony Di lorio)، چارلز هاسکینسون (Charles Hoskinson)، جو لوبین (Joe Lubian) و گاوین وود (Gavin Wood) بود.
ویتالیک بوترین شاید شناخته شده ترین آن ها باشد. او وایت پیپر اتریوم را در سال 2013 نوشت و هنوز هم روی بهبود پلتفرم تا به امروز کار می کند. قبل از ETH، بوترین یکی از بنیانگذاران وب سایت خبری Bitcoin Magazine بود.
میهای آلیزی نیز در ایجاد بنیاد اتریوم کمک کرد. آنتونی دی ایوریو، پروژه را در مراحل اولیه توسعه آن به عهده گرفت.
چارلز هاسکینسون، که نقش اصلی را در ایجاد بنیاد اتریوم ایفا کرد. پس از گذشت یک سال، در ژوئن 2014، به دلیل اختلاف نظری که با ویتالیک بوترین در زمینه ساختارهای مدیریتی بنیاد اتریوم داشت، پروژه اتریوم را ترک کرد. هاسکینسون برای تحقق اهداف خود، ابتدا 3 سال تحقیق و مطالعه انجام داد و سپس در سال 2017، پروژه کاردانو را ایجاد کرد.
جو لوبین، یک کارآفرین کانادایی است، که مانند دی ایوریو، در روزهای اولیه به اتریوم کمک مالی کرد. برنامه نویس گاوین وود ،اولین پیاده سازی فنی اتریوم را در زبان برنامه نویسی C++ انجام داد ، سپس زبان برنامه نویسی بومی Solidity را پیشنهاد کرد. قبل از اتریوم، وود یک دانشمند محقق در مایکروسافت بود.
کاربردهای اتریوم
دو کاربرد اصلی اتریوم که از ابتدا با هدف تحقق آنها ایجاد شده است، اجرای قراردادهای هوشمند و ساخت برنامه های غیرمتمرکز بر بستر آن است.
قرارداد هوشمند
اتریوم در مفهوم پلتفرم قرارداد هوشمند بلاک چین پیشگام بوده است. قراردادهای هوشمند، برنامه هایی هستند که به طور خودکار اقدامات لازم برای انجام توافق بین چندین طرف را در اینترنت انجام می دهند؛ برای از بین بردن نیاز به واسطه های قابل اعتماد بین طرفین طراحی شده اند، در نتیجه هزینه های مبادله را کاهش می دهند و در عین حال قابلیت اطمینان معاملات را نیز افزایش می دهند.
نوآوری اصلی اتریوم طراحی پلتفرمی بود که به آن اجازه می داد قراردادهای هوشمند را با استفاده از بلاک چین اجرا کند. به گفته گاوین وود، یکی از بنیانگذاران، بلاک چین اتریوم به عنوان نوعی رایانه برای کل سیاره طراحی شده است که از نظر تئوری قادر است هر برنامه ای را قوی تر، مقاوم در برابر فیلتر و تقلب، در سطح کل جهان توزیع کند.
نحوه کار این قراردادها به این صورت است که اگر قرار باشد یک نفر برای کس دیگری کاری انجام دهد و در ازای آن مبلغی دریافت کند، تمام شرایط مربوط به کار به صورت کدهای برنامه نویسی در قرارداد درج شده و مبلغ مشخص شده نیز به صورت توکن های اتر، به آدرس قرارداد واریز می شود و فقط در صورتی که تمام تعهدات درج شده در قرارداد انجام شود، مبلغ به آدرس کیف پول مقصد ارسال می شود. در صورتی که قرارداد به هر دلیلی لغو شد، کل مبلغ دوباره به آدرس کیف پول مبدا باز می گردد.
- بهبود خدمات بانکی و مالی
استفاده های اتریوم در حوزه بانکی و مالی بی شمار است. بخشهایی نظیر فعالیتهای مرتبط با اوراق قرضه، قراردادها، پرداخت و امور بیمه ای از جمله این استفاده هاست.
- هویت دیجیتالی
با استفاده از این قراردادها تمام اطلاعات و سوابق افراد به صورت کلی در دسترس است و همچنین افراد میتوانند تصمیم بگیرند کدام یک از اطلاعات آنها فاش شود و کدام یک محرمانه نگه داشته شود. قراردادهای هوشمند اتریوم ، می تواند مشکلات پرهزینه سرقت هویت و انحصار اطلاعات را از بین برد.
ساخت برنامههای غیرمتمرکز (dApps)
برنامه های غیرمتمرکز یا (dApps)، اپلیکیشن های غیرمتمرکزی هستند که هیچ شخص یا نهادی توانایی کنترل و اداره و دخالت در روند اجرای آنها را ندارد، زیرا در بستر بلاک چین کار می کنند. اولین بلاک چینی که امکان ساخت برنامه های غیرمتمرکز در بلاک چین را ارائه داد، اتریوم بود که تا کنون برنامه های غیرمتمرکز متعددی بر بستر آن ساخته شده است.
بلاک چین اتریوم می تواند، میزبان برنامه های غیر متمرکزی که می خواهند بر بستر اتریوم پیاده شوند ، از طریق استاندارد ERC-20 ، باشد و ارزهای دیجیتال آن برنامه غیر متمرکز را به نام توکن ( هر ارز دیجیتالی که خودش بلاک چین نداشته باشد و بر بستر بلاک چین دیگری پیاده شود) ارائه دهد. در واقع، این رایج ترین استفاده از پلتفرم ETH تاکنون بوده است.
استاندارد ERC-20 لیستی از قوانینی است که روی یک توکن باید پیاده سازی شود تا بتواند روی اکوسیستم اتریوم ایجاد و فعالیت داشته باشد. تا به امروز، بیش از 280 هزار توکن با استاندارد ERC-20 راه اندازی شده است. بیش از 40 مورد از این ارزها، به عنوان مثال USDT، LINK و BNB، در بین 100 ارز دیجیتال برتر قرار می گیرند.
نمونه ای از برنامه های غیر متمرکزی که روی اتریوم پیاده شده و بسیار محبوب هستند:
- Uniswap
- Metamask
- Sandbox
- Polygon
[sc name=”mashinzaman”][/sc]
معایب اتریوم
- مقیاس پذیری
افزایش حجم تراکنش هایی که در شبکه اتریوم انجام می شود، سرعت تایید تراکنش ها کاهش داده و کارمزد انجام تراکنش ها به شدت افزایش می یابد که این اتفاق برای یک شبکه پرداختی که می خواهد به عنوان روش پرداخت مورد استفاده قرار گیرد، اصلا مطلوب نیست. مشکل مقیاس پذیر نبودن بلاک چین اتریوم را شاید بتوان جدیترین چالشی دانست که توسعه دهندگان اتریوم و جامعه طرفداران ارزهای دیجیتال در حال حاضر با آن مواجه اند.
- عدم ارتباط قراردادهای هوشمند و دنیای واقعی
یکی از چالشهای اساسی که مدتی پس از عرضه اتریوم توسط منتقدین مطرح شد، عدم ارتباط قراردادهای هوشمند اتریوم با دنیای واقعی بود. مشکل اینجا بود که برای استفاده از قرارداهای هوشمند فقط میشد از اطلاعات موجود در بلاک چین استفاده کرد و در نتیجه استفاده از این قراردادها در دنیای واقعی که اطلاعات خارج از بلاک چین قرار دارند، امکان پذیر نبود.
پروژه چین لینک این چالش را مورد مطالعه قرار داد و با استفاده از اوراکل های غیرمتمرکز در قالب پروژه چین لینک، سعی کرد این چالش را حل کند که تا کنون نیز تا حد زیادی موفق بوده است. با استفاده از اوراکل های غیرمتمرکز چین لینک، می توان اطلاعات را از دنیای واقعی و خارج از بلاک چین و یا از بلاک چین های دیگر گرفته و در قراردادهای هوشمند اتریوم از آنها استفاده کرد.
- الگوریتم اثبات کار و تغییر آن به الگوریتم اثبات سهام
از سال ۲۰۱۵ ، اتریوم مجبور شد به دلیل افزایش سختی استخراج، از الگوریتم اثبات کار به سمت الگوریتم اثبات سهام حرکت کنند.
این تغییر بزرگ در اتریوم قرار است ابتدا با یک سیستم ترکیبی شروع به کار کند، یعنی هر دو الگوریتم اثبات کار و اثبات سهام در ابتدا همزمان با هم در شبکه اتریوم کار کنند. این برنامه به این صورت است که قرار است از هر صد تراکنشی که در شبکه اتریوم انجام می شود، یکی از آنها توسط الگوریتم اثبات سهام تایید شده و مابقی توسط همان الگوریتم اثبات کار تایید شود.
به جای اینکه ماینرها نیازمند داشتن سخت افزارهای قدرتمند ماینینگ باشند، در اثبات سهام تنها باید اتریوم خرید و به شبکه اختصاص داد (استیک کرد). با اختصاص اتریوم به شبکه ، می توان به بلاک های جدید رای داد.
با وجود مزایای زیادی که اثبات سهام در برابر اثبات کار دارد که یکی از مهم ترین آنها صرفه جویی در مصرف انرژی و از بین رفتن بیهوده توان دستگاه ها و انرژی برق است، انتقاد اصلی که به آن وارد می شود، این است که مکانیسم اثبات کار نسبت به اثبات سهام تمرکززدایی کمتری دارد و این تغییر می تواند ویژگی غیرمتمرکز بودن اتریوم را هدف قرار داده و با مشکل مواجه کند.
استخراج اتریوم
بلاک چین اتریوم ، پس از اینکه هر تراکنش را ثبت می کند، خودش را کپی می کند و کپی ها را به هر گره ای که در شبکه وجود دارد، ارسال می کند. برای اطمینان از تأیید و به روز رسانی وضعیت ، گره ها در شبکه با یکدیگر ارتباط برقرار می کنند تا ببینند آیا همه نسخه ها یکسان هستند یا خیر. این امر همه تراکنش ها را عمومی و تأیید می کند.
اگر یکی از کپی ها یکسان نباشد، شبکه تراکنش را رد می کند. این پروتکل امنیت بسیار بالایی را برای شبکه ایجاد می کند.
بلاک چین اتریوم با تراکنش های جدید، یک بلاک جدید که مجموعه ای از این تراکنش ها است، ایجاد و به زنجیره اضافه می کند. اما برای ایجاد و افزودن بلاک به زنجیره، باید به یک معادله ریاضی پیچیده پاسخ داده شود. بنابراین افراد، گروهها یا کسب وکارها از ماینر ها (به ماینر ها اعتباردهنده و به عملیات پاسخ دادن به معادله را اعتبار سنجی گویند) که متشکل از سخت افزار و نرم افزار قدرتمند استخراج است، برای حل آن استفاده می کنند.
اولین ماینرهایی که معادله را حل می کنند با پرداخت اتر پاداش دریافت می کنند. هنگامی که یک ماینر معمای ریاضی را حل می کند و توسط هر گره در شبکه تأیید می شود، بلوک جدید ایجاد می شود و به بلاک چین اضافه می شود و برندگان پاداش دریافت می کنند؛ برای این کار محاسبات زیادی نیاز است .
فرآیند استخراج را الگوریتم کار (POW) می گویند. روشی که بر اساس آن هر اتریوم با ماینر استخراج می شود. توسعه دهندگان اتریوم برنامه هایی برای اتخاذ یک روش جایگزین به نام اثبات سهام (PoS)، روشی که طبق آن نیازی به ماینر نیست و اتریوم های جدید، با سپرده گذاری اتریوم ها یا Stake ایجاد می شود و به انرژی کمتری نیاز دارد.
از زمان آغاز به کار، اتریوم جایگاه خود را به عنوان دومین ارز دیجیتال بزرگ از نظر ارزش بازار حفظ کرده است؛ اما مانند دیگر بلاک چین های قدیمی با هزینه های بالا و سرعت پایین مواجه است. برنامههایی برای رفع این کاستیها و سایر مسائل از طریق چندین به روزرسانی در طول این سال ها انجام شده که ک مهم ترین آن انتقال به الگوریتم اثبات سهام به منظور افزایش مقیاس پذیری پلتفرم است (ETH 2.0).
اتریوم 2 چیست؟
Ethereum 2.00 یا اتریوم 2 یا سرنیتی (Serenity) شناخته می شود، چندین آپدیت داشت که تمام آنها برای انتقال شبکه از الگوریتم اثبات کار (PoW) به الگوریتم اثبات سهام (PoS) انجام می شدند. در فاز بیکن چین، آدرس های سپرده گذاری (Staking) برای اثبات سهام راه اندازی شدند. کاربران باید حداقل 32 اتر استیک می کردند تا تبدیل به اعتبارسنج در شبکه اتریوم شوند.
در واقع بیکن چین، بلاک چین جدیدی است که هسته اصلی اتریوم 2 را تشکیل می دهد و هدف از راه اندازی آن، این بود که توسعه دهندگان اطمینان حاصل کنند تمام اطلاعات مربوط به شبکه قبلی، به شبکه جدید منتقل می شود.
این فاز که در واقع حالت دوگانه به شبکه اتریوم می داد (هم ماینرهای اثبات کار در شبکه فعال بودند و هم استیکرهای اثبات سهام) در دسامبر 2020 در شبکه اصلی راه اندازی شد. همچنین چندین آپدیت دیگر به نام های Berlin، London ،Altair و Arrow Glacier در همین فاز اجرا شدند. به علاوه، پروپوزال EIP-1559 که مکانیزم سوزاندن کوین های اتر در شبکه بود نیز معرفی شد. در طی اجرای این پروپوزال روی شبکه اصلی، کارمزد اتریوم به دو بخش به نام های Base Fee و Priority Fee تقسیم شد؛ بیس فی سوزانده می شود و پرایوریتی فی نیز به ماینر تعلق می گیرد. اصل ارائه و اجرای این پروپوزال، کاهش درآمد ماینرها و در نتیجه، آماده سازی آنها برای انتقال به PoS و افزایش قیمت ETH در نتیجه سوزاندن کوین ها بود.
مرج اتریوم
در ابتدا، Beacon Chain جدا از شبکه اصلی بود؛ شبکه اصلی همچنان با اثبات کار ایمن می شود، این در حالی است که Beacon Chain به صورت موازی با استفاده از اثبات سهام اجرا می شود. ادغام یا Merge اتریوم زمانی است که این دو سیستم در نهایت به هم می رسند.
زمانی که انتقال به طور کامل انجام شد ؛ نام شبکه تغییر خواهد کرد. بنا بر اعلام تیم توسعه، اتریوم پس از ادغام (Merge) شامل دو لایه اجرا (Execution) و اجماع (Consensus) خواهد بود.
شبکه اتریوم از چند سال قبل روی انتقال خود از الگوریتم اثبات کار به اثبات سهام ، کار کرده است. در طول این مسیر، هارد فورک ها و سافت فورک های زیادی انجام شده، که مسیر برای این انتقال هموار شود؛ زیرا این نوع انتقال باعث تغییر کلی زیرساختهای یک شبکه می شوند و به راحتی و به سرعت نمی توان این کار را انجام داد.
فاز Merge خود دارای دو هارد فورک است، که در فورک اول ماینرها از شبکه حذف می شوند و استیک کننده ها جای آنها را گرفته و شروع به پردازش تراکنش های شبکه اصلی اتریوم می کنند و فورک دوم نیز حدود یک ماه بعد از آن اجرا شد که در این فاز، امکان برداشت ۳۲ اتری که استیک کننده ها در فاز بیکن چین به قرارداد هوشمند اتریوم 2 واریز کرده بودند، باز می شود.
مرج اتریوم در ۲۴ شهریور ۱۴۰۱ انجام شد.
ارز دیجیتال اتریوم در مقابل بیت کوین
نمونه ای از تفاوت های اتریوم و بیت کوین این است که اتریوم پلتفرمی است که به ما قرارداد هوشمند، قراردادی دو طرفه بدون هیچ واسطهای، ساخت توکن روی این بلاک چین، ساخت انواع برنامههای غیرمتمرکز، ایجاد انواع توکنهای (NFT)، بازیها، انواع Dao ها یا سازمانهای مستقل غیرمتمرکز ارائه می دهد؛ در حالی که بیت کوین در تلاش است با بهره بردن از بلاک چین، سیستم بانکی و شیوههای پرداخت آنلاین را حذف کند.
عرضه بیت کوین محدود است در حالی که عرضه اتریوم نامحدود است؛ استخراج و تولید اتریوم تحت نظارت و کنترل بوده تا منجر به تورم نشود. الگوریتم اجماع هم برای بیت کوین و هم اتریوم، الگوریتم اثبات کار (PoW) است؛ اما الگوریتم اتریوم در حال تغییر به گواه اثبات سهام است.
اتریوم و بیت کوین تفاوت های متعددی دارند که سبب می شود، به هیچ عنوان رقیب یکدیگر نباشند؛ نحوه کارکرد و هدف هر کدام متفاوت است و رقیب در نظر گرفتن آنها، اساسا کار درستی نیست.
آموزش خرید اتریوم
برای خرید یا فروش اتریوم، می توانید از صرافیهای ارز دیجیتال ایرانی یا خارجی استفاده کنید که بهتر است از صرافی های ایرانی استفاده کنید تا با مسائلی چون تحریم و احراز هویت مواجه نشید؛ با رعایت تمام اصول لازم، خرید و یا فروش خود را انجام دهید.
کیف پول های ارز دیجیتال اتریوم کدامند؟
اتریوم کیف پول مخصوص به خود را دارد؛ اتریوم یک ارز دیجیتال است، بنابراین کیف پول اتریوم نیز دیجیتالی است. یک کیف پول ارز دیجیتال، نرم افزار یا سخت افزاری است که ارزهای دیجیتال را ذخیره، دریافت و ارسال میکند.
کیف پول های موبایلی اتریوم:
Atomic wallet – Safepal – Trust Wallet
کیف پول های دسکتاپ:
Mathwallet – Metamask
کیف پول های سخت افزاری اتریوم:
Ledger – Trezor
سخن پایانی
در این مقاله با اتریوم آشنا شدیم، چه ویژگیهایی دارد و چه اهدافی را دنبال می کند. اتریوم از پروژه های قدیمی است که از سال ۲۰۱۳ کار خود را شروع کرده و اولین پروژه ای بوده که ایده ارائه قراردادهای هوشمند و برنامه های غیرمتمرکز با استفاده از بلاک چین را مطرح و ارائه کرده است. اتریوم را می توان یکی از آینده دارترین شبکه های بلاک چینی دانست. تکنولوژی اتریوم و توسعه دهندگانی که پشت این تکنولوژی هستند، عواملی هستند که سرمایه گذاران و طرفداران این ارز دیجیتال را به آینده آن امیدوار می کنند.